amat urz kr177

z rys. 16-4. Ma on niewielką pojemność wejściową i nieznacznie wpływa na mierzone obwody. Włączony szeregowo po stronie prądu stałego opornik 22 kił zwiększa oporność wewnętrzną woltomierza, a jednocześnie

Rys. 16-4. Dwuzakresowy woltomierz diodowy

moc pobieraną z mierzonego obwodu oraz poprawia liniowość skali przyrządu. W prostowniku pracuje dioda germanowa typu 1 N 34 w układzie jednopołówkowym. Za pomocą opornika szeregowego K₃ sprowadza się strzałkę miernika do pełnego wychylenia. Podobnie dobiera siej stosunek oporności dzielnika wyższego zakresu woltomierza.

Przy dokonywaniu pomiarów napięć w.cz. najwygodniej jest stosować woltomierze lampowe. Odznaczają się one dużą opornością wejściową w szerokim zakresie częstotliwości roboczych (powyżej 30 MHz). Przykładem woltomierza lampowego przeznaczonego do pomiarów napięć stałych i zmiennych w.cz. oraz oporności do 10 MSł jest układ z rys. 16-5.

Napięcia zmienne prostuje się w układzie sondy z diodą krzemową lub germanową (napięcie ograniczone przy pojedynczej diodzie do 70 V). W sondzie można zastosować też diodę próżniową i w ten sposób rozszerzyć zakres pomiaru napięć w.cz. do około 300 V. Napięcia stałe mierzy się w klasycznym układzie mostkowym, przy czym miernik włącza się (przełącznikiem) w obwody katodowe triod podwójnej lampy ECC 82. Biegunowość woltomierza zmienia się przełącznikiem.

Obwód omomierza zasila sio suchym ogniwem 3 V, a cały układ woltomierza — z prostego zasilacza sieciowego z diodami złączowvmi typu DZG 7.

16.3. Pomiary częstotliwości

Zgodnie z obowiązującymi przepisami każda amatorska radiostacja krótkofalowa powinna być wyposażona w odpowiedni falomierz, zapewniający dokładność pomiaru wystarczającą dla swobodnego przestrajania nadajnika w obrębie pasma, a przede wszystkim w pobliżu częstotliwości granicznych. Dotyczy to szczególnie zakresów, w których grupują się stacje DX-owe, zwykle na początku każdego pasma na najmniejszych częstotliwościach. Zupełnie wystarczającą dokładność określenia częstotliwości roboczej urządzenia nadawczego zapewnia dopiero użycie falo-mierza o dokładności 0,02 ;,. W praktyce jest to już urządzenie dość rozbudowane i złożone, a tym samym nic często spotykane w radiostacjach amatorskich. Znacznie prostszy jest pomocniczy generator kwarcowy pracujący najlepiej przy częstotliwości 1 MHz lub 3,5 MHz, zaś w przypadku bardziej rozbudowanych układów — dodatkowo przy 100 kHz. Taki kalibrator kwarcowy umożliwia dokładne wyznaczenie granic obowiązującego pasma.

Poza tak dokładnymi w praktyce amatorskiej pomiarami wykonuje się także szereg pomiarów przybliżonych, dla których wystarczająca jest dokładność rzędu 1%. Falomierzy o dokładności tego rzędu używa się przy wstępnym zestrajaniu obwodów nadajnika, filtrów itp.

Jednym z najprostszych wskaźników dostrojenia obwodu do rezonansu jest po prostu sprzęgnięta z obwodem strojonym niewielka pętla

Rys. 16-6. Pętla kontrolna z żarówką

z przewodnika i z włączoną w jej obwód żarówką od latarki kieszonkowej (rys. 16-6).    .

Największa jasność świecącej żarówki sygnalizuje dostrojenie do rezonansu. Podobnym sygnalizatorem może być lampka neonowa trzymana w ręku i zbliżana do elementów znajdujących się pod napięciem w. cz. (cewek,połączeń, doprowadzenia anody lampy itp.).

Najprostszym przyrządem do przybliżonego określenia częstotliwości rezonansowej czynnego obwodu drgań jest falomierz absorpcyjny. Przedobrym wykonaniu zapewnia on dokładność pomiaru od 0,2 -t- IV Tego typu falomierzc, poczynając od najprostszych, przedstawione są w układach na rys. 16-7. Podstawą układu falomierza absorpcyjnego jest zwykły obwód strojony, najczęściej, za pomocą kondensatora o zmiennej pojemności. Częstotliwość rezonansowa tego obwodu jest w zakresie zmian pojemności znana i uwidoczniona na odpowiedniej skali. Przy zbliżeniu obwodu falomierza do obwodu mierzonego następuje

351