montażu i pojemności wewnętrzne lamp) — (rys. 2-62). Wzrasta przede wszystkim pojemność wejściowa układu, co przy większych częstotliwościach prowadzi do zmniejszenia się napięcia sterującego. Wzrost po-
0 Rys. 2-62. Pojemności między elekt rodowe przy układzie wzmacniacza z lampami równoległymi
jemno.ści wyjściowej w tym przypadku nie jest tak groźny ze względu na zmniejszenie się optymalnej oporności obciążenia o połowę. Zmniejszyć można stosunek a więc dodatkowe pojemności równoległe do obwodu nie odgrywają większej roli.
W praktyce układ równolegle połączonych lamp wykorzystuje się w zakresie fal krótkich do 14 MHz włącznie, przy czym nie należy się spodziewać pełnego podwojenia mocy wyjściowej przy włączeniu dwóch lamp równolegle. W zakresie fal o długości 40-4-80 m wzrost mocy wynosi przeciętnie 70 -4- 80%, a w zakresie fal 10-4-20 m wzrost ten nie przekracza 40 -4- 60%.
Układ wzmacniacza z równoległymi lampami wymaga teoretycznie podwójnej mocy sterowania. Opornik siatkowy oraz ekranu mają oporność o połowę mniejszą, prąd anodowy wzrasta podwójnie w stosunku do prądu układu z pojedynczą lampą. Poważną wadą układu jest zwiększona skłonność do szkodliwych oscylacji wskutek powiększenia się szkodliwej pojemności Cni.. Niejednokrotnie konieczne jest wprowadzenie neutralizacji. Oscylacjom w zakresie ukf zapobiegają oporniki masowe o wartości rzędu 50 omów z nawiniętym wzdłuż dławikiem ukf. Włącza się je bezpośrednio w doprowadzenia elektrod lamp łączonych równolegle.
Wszystkie doprowadzenia zasilające ekrany lamp blokuje sic indywidualnie do każdej katody i osóbnego punktu masy w obrębie podstaw^ ki lampowej, za pomocą małoindukcyjnych kondensatorów o pojemności 1000 -4- 5000 pF. Przewody zasilania siatki ekranowej poleca się prowadzić w ekranie uziemionym do katody każdej lampy. Anody lamp blokuje sic do masy (katody) koncentrycznym kondensatorem o pojemności J 0 pF (wykonanym np. z odcinka kabla telewizyjnego). Wszystkie doprowadzenia, a przede wszystkim połączenie katody z masą, wykonuje się z płaskiej taśmy miedzianej dla zmniejszenia indukcyjności własnej przewodów, srebrzonej dla zmniejszenia stfat.
Niniejsze uwagi odnoszą się oczywiście także do normalnych układów z pojedynczymi lampami, bowiem i w nich występują skłonności do drgań pasożytniczych.
2.16. Przełączanie zakresów w obwodach strojonych
Konieczność wykorzystywania amatorskiego urządzenia nadawczego w komunikacji na wielu zakresach długości fal stwarza poważny problem właściwego rozwiązania konstrukcyjnego pod względem przystosowania obwodu strojonego nadajnika (siatkowego, anodowego) do pracy na żądanej częstotliwości. W dawnych układach amatorskich stosowano powszechnie cewki wymienne zaopatrzone w odpowiednie wtyki (rysunek 2-63a). Pomijając niewygodę tego systemu trzeba stwierdzić, że
Rys. 2-63. Przełączanie zakresów obwodów strojonych we wzmacniaczu sterującym lub wzmacniaczu mocy: a) cewki na wtyku; b) cewki zwierane; c) cewki przełączane
był on sprzeczny z zasadą bezpieczeństwa obsługi radiostacji (cewki przy zasilaniu szeregowym znajdują się pod napięciem anodowym; wymiana ich przy ew. nieodłączonym napięciu anodowym mogła spowodować po-