Napięcie anodowe ma wartość rzędu 1200-^1500 V, a moc uzyskiwana na wyjściu dwulampowego wzmacniacza z uziemioną siatką wynosi wtedy około 200 W, zaś moc sterowania około 25 W. Współczynnik wzmocnienia mocy wzmacniacza z uziemioną siatką zwiększa się wraz ze wzrostem Uao. Przy wyższych napięciach anodowych potrzebna jest odpowiednio mniejs?a moc sterowania. *
2.18. Zasilanie lampy wzmacniacza mocy
Zasilanie obwodu anodowego
Od napięcia anodowego lampy wzmacniacza mocy w zasadniczym stopniu zależy moc wyjściowa nadajnika. Napięcie to jest zazwyczaj stosunkowo wysokie, dochodzi bowiem przy lampach o mocy użytecznej 200 W do 1500-f-2000 V. W nadajnikach średniej mocy (50-f-100 W) napięcie anodowe wynosi przeciętnie 600 700 V. Ostatnio coraz więk
szą popularność zdobywają sobie takie lampy, jak np. 829, o dużej wydajności prądowej przy stosunkowo niewysokim napięciu anodowym. Zaleta ta w dużym stopniu rzutuje na uproszczenie obwodów zasilaczy, złagodzenie wymagań konstrukcyjnych, a przy tym i izolacyjnych.
Wysokie napięcie może być dostarczane do obwodu anodowego w układzie szeregowym lub równoległym (rys. 2-69). Układ szeregowy
w. a.i.
cz.
Rys. 2-69. Zasilanie anodowego obwodu wzmacniacza rezonansowego: a) szeregowe: b) równoległe
jest prostszy pod względem konstrukcji, ale niezbyt bezpieczny w obsłudze. W obwodzie strojonym występuje bowiem wysoki potencjał stały napięcia zasilającego, co stwarza dodatkowe wymagania, jakim powinny odpowiadać izolatory wsporcze, kondensatory zmienne itp., a także przełącznik zakresów. Ze względu na możliwość porażenia wszelkie manipulacje przy obwodzie anodowym w przypadku włączonego napięcia anodowego powinny być wykluczone. W układzie z szeregowym zasilaniem konieczne jest odblokowanie przewodu zasilającego obwód strojony. Do tego celu służy bezindukcyjny kondensator o pojemności rzędu 1000 -f* 10 000 pF. Należy go bezwzględnie połączyć z drugiej strony z uziemioną katodą lampy, a nie z najbliższym punktem uziemiającym. Wykluczy to ewentualny przepływ prądów wyrównawczych w. cz. przez blachę podstawy nadajnika, a więc i występujące często szkodliwe sprzężenia.
Zasilanie równoległe, jakkolwiek bezpieczniejsze ze wzglądu na uziemienie obwodu strojonego dla napięcia stałego, ma tę niedogodność, że wymaga dodatkowego stosowania dławika w. cz. oraz kondensatora oddzielającego. Kondensator ten powinna cechować wysoka jakość i duża wytrzymałość na przebicie. W przypadku nadajników dużej mocy należy się liczyć z możliwością przeciążenia kondensatora nadmiernym prądem w. cz. Jeśli chodzi o dławik w. cz., to powinien on wykazywać przede wszystkim znaczną (o wiele większą od optymalnej oporności obciążenia lampy wzmacniacza) oporność o charakterze indukcyjnym przy częstotliwościach roboczych nadajnika. Oporność ta musi zachować stałą wartość w możliwie szerokim zakresie częstotliwości.
Zastosowanie takiego dławika aperiodycznego umożliwia pracę w kilku zakresach amatorskich bez konieczności jego wymiany, co oczywiście upraszcza samą obsługę. W dławiku nie powinien występować rezonans wynikający z pojemności micdzyuzwojeniowych w całym zakresie częstotliwości pracy. Wykonuje się go zatem w sposób zmniejszający znacznie pojemności miedzyzwojowe (rys. 2-70). Rezonans włas-
Rys. 2-70. Konstrukcja aperiodycznego dławika w.cz.
ny dławika powinien być przesunięty w stronę większych częstotliwości (poza zakresem pracy nadajnika). Dławik ten składa się z szeregu cewek krzyżowych o zmniejszającej się średnicy, rozmieszczonych na rurkowym korpusie w pewnym stałym odstępie. Indukcyjność własną dławika utrzymuje się w granicach 1 -4- 2,5 mH (wartość ogólnie przyjęta dla zakresu fal krótkich). Oporność dławika dla prądu stałego powinna być możliwie jak najmniejsza, gdyż wtedy nie będą występowały straty napięcia anodowego. Średnice drutu nabojowego dobiera się w zależności od prądu płynącego przez dławik, przyjmując średnią gęstość prądu 2,5 -r- 3,5 A/mm2. Dławik włącza sic cewką o najmniejszej średnicy od stronv anody. Dolne" zakończenie dławika blokuje się bezpośrednio do katody'Tampy kondensatorem bezindukcyjnym o pojemności 1000 -4-■4-10 000 pF.
Dławik można uznać za dobry, gdy po wmontowaniu go do układu nadajnika z odłączonym zasilaniem, pomiar dokonany za pomocą generatora GDO nie wykazuje w układzie rezonansu ani szeregowego (dławik zwarty przewodem), ani równoległego (dławik rozwarty), i to w każdym zakresie częstotliwości pasm amatorskich.
Zasilanie obwodu siatki ekranowej
Siatka ekranowa we wzmacniaczach mocy nadajników zasilana jest napięciem znacznie niższym od anodowego (zwykle napięciem rzędu 350 -4- 450 V) z osobnego źródła (zasilacza sieciowego).
Siatkę ekranową zasila się często poprzez opornik szeregowy z obwodu zasilania anodowego. Taki system zasilania umożliwia prostą modulację anodowo-ekranową stopnia wzmacniacza mocy. Opornik szerego-