amat urz kr024

2.11. Wzmacniacz mocy w. cz.

W nadajnikach wykorzystuje się rezonansowe wzmacniacze mocy. obwód anodowy lampy wzmacniacza włączony jest równoległy obwód strojony utworzony z indukcyjności L i pojemności C. W większości przypadków pojemność C dotyczy kondensatora zmiennego z izolacją

Ry.v 2-41. Przebiegi napleć w obwo-    _Rys. ₂-42. Impulsy prądu anodzie siatki i anody wzmacniacza    dowego wzmacniacza: a) pra

cującego w klasie B; b) pracującego w klasie C — stan niedowzbudzony; c) pracującego w klasie C — stan prze-wzbudzony

powietrzną. Przez płynną zmianę jego pojemności można dostroić anodowy obwód rezonansowy do żądanej częstotliwości pracy nadajnika. Opornością obciążenia wzmacniacza rezonansowego jest oporność dynamiczna obwodu strojonego w rezonansie. Oporność ta może być wyrażona zależnością

^R" RC

gdzie:

R — oporność czynna cewki.

Dla obwodu strojonego ważny jest dobór właściwego stosunku £

Przy małej wartości, pojemności obwód w rezonansie przedstawia znacz-ną "oporność dynamiczną. Oporność ta maleje w miarą zwiększania pojemności. Jednocześnie zmienia sią wartość napięcia zmiennego występującego w obwodzie. Należy to mieć na uwadze przy projektowaniu strojonego obwodu rezonansowego wzmacniacza mocy. Przy dużej oporności dynamicznej występują na kondensatorze duże napięcia zmienne, zwłaszcza, że stopnie końcowe nadajników zasilane są znacznym stałym napięciem anodowym. Co się tyczy izolacji kondensatora powietrznego oraz odstępu między jego płytkami, należy mieć na względzie ewentualność przebicia. Dlatego też we wzmacniaczach mocy w.cz. stosuje się specjalne kondensatory zmienne o dużym odstępie między płytkami.

Natomiast przy stosowaniu dużych pojemności w obwodzie strojonym mamy do czynienia ze znacznymi prądami w.cz. w cewce stanowiącej indukcyjność L obwodu. Zależnie od mocy stopnia końcowego wykonuje się uzwojenie cewki z grubego przewodu miedzianego o średnicy paru milimetrów lub nawet z cienkościennej srebrzonej rurki miedzianej (dla zmniejszenia strat).

Głównymi elementami wzmacniacza mocy w.cz. są zatem: lampa i obwód strojony (rys. 2-40).

W układach nadawczych stosuje się najczęściej wzmacniacze mocy pracujące w klasie C, rzadziej B. Obie te klasy pracy lampy cechuje impulsowy kształt przebiegu prądu anodowego. Kształt impulsów uzależniony jest od wartości ujemnego napięcia siatki sterującej oraz amplitudy napięcia sterującego dostarczanego przez wzmacniacz sterujący (rys. 2-41). Na kształt tych impulsów mają pewien wpływ także własności obwodu strojonego włączonego w obwód anodowy lampy wzmacniacza. Kształt impulsów prądu anodowego dla różnych klas pracy lampy przedstawiony jest na rys. 2-42. W klasie B i C prąd anodowy przepływa przez lampę tylko przy dodatnich połówkach sinusoidy sterującej.

Rys. 2-43. Ujemne napięcie siatki określa klasę pracy lampy

Część półokresu, przy której przepływa prąd anodowy, nazywa się dolnym kątem przepływu prądu anodowego B. Dla klasy B B — 90° (połowa okresu napięcia sterującego). W klasie C ujemne napięcie siatki jest

4?