Lampa wzmacniacza PA powinna być dobrana także z uwzględnieniem wzrostu średniej mocy strat anodowych Pa slr dochodzącego przy
m = 1 do g mocy strat przy fali nośnej niemodulowanej, według wzoru
m2
w którym
Pnr, — moc strat anodowych przy m = 0.
Dla pełnego zatem wykorzystania lampy PA przy 100% głębokości modulacji straty mocy w anodzie lampy przy fali nośnej dla m — 0 powinny 2
wynosić najwyżej 3 jej maksymalnej mocy admisyjnej. Należy zatem
2
tak dobrać punkty pracy lampy, aby moc fali nośnej wynosiła 3 mocy
przewidzianej dla pracy lampy w klasie C telegraficznej. Sprawność układu dochodzi wtedy do około 70 -f- 75%.
Właściwa oporność pracy modulatora określana jest w przybliżeniu ze stosunku stałego zasilającego napięcia anodowego do składowej stałej prądu anodowego lampy PA przy m = 0.
W praktyce amatorskiej stosuje się w stopniu wzmacniacza mocy w. cz. najczęściej pentody lub tetrody. W tym przypadku modulacja musi się odbywać w układzie anodowo-ekranowym (rys 5-8). Modulacja samej
Rys. 5-8. Układ modulacji anodowo-ekranowej z dodatkowym opornikiem w obwodzie ekranu
anody prowadzi do powstania znacznych prądów w siatce ekranowej, szczególnie przy ujemnych szczytach modulacji. W wyniku tego wydziela się zbyt wielka moc w siatce ekranowej i powstają znaczne zniekształcenia modulacji. Siatka ekranowa jest objęta w układzie prawidłowym przebiegiem modulacyjnym wraz z obwodem anodowym, co warunkuje uzyskanie dobrej liniowości modulacji.
W układzie z rys. 5-8 do siatki ekranowej doprowadzone zostaje^ napięcie modulacyjne poprzez opornik Rs-> z wtórnego uzwojenia transformatora modulacyjnego. Kondensator blokujący siatkę ekranową jak też i obwód zasilania po transformatorze modulacyjnym nie powinien zwierać w sposób dostrzegalny napięcia m. cz.; powinien on stanowić niewielką oporność tylko dla w. cz.
Dodatkowy opornik nie wprowadza co prawda żadnych zniekształceń, ale powoduje dodatkową stratę mocy. Z tego względu do modulacji dodatkowej siatki ekranowej lepiej jest stosować osobne uzwojenie transformatora modulującego, pozwalające uzyskać odpowiedni stosunek zmian napięcia na ekranie do zmian napięcia anodowego (rys. 5-9).
Rys. 5-0. Układ modulacji anodowo-ekranowej z osobnym uzwojeniem na transformatorze modulacyjnym
Teraz omówimy kilka podstawowych wzorów, umożliwiających wstępne określenie parametrów stopnia wzmacniacza mocy w. cz. nadajnika z triodą, jak też parametrów modulatora. Wyznaczenie tych wielkości jest niezbędne do prawidłowego zaprojektowania nadajnika fonicznego z modulacją amplitudy w obwodzie anodowym.
Przede wszystkim określa się wielkości maksymalne przy szczytach modulacji (m — 1), a więc:
— maksymalne napięcie zasilające obwód anodowy wzmacniacza mocy przy modulacji
Ua0 maz Uao n (1 + m)
gdzie
Ueon — napięcie stałe zasilające PA nadajnika przy nicmodulowancj fali nośnej,
— maksymalną amplitudę chwilowego napięcia na anodzie lampy PA przy współczynniku wykorzystania napięcia anodowego £ = 1
max 2 Ujo max
z tym, że przy m = 1 otrzymuje się
D«1 wiar ” 4 U0o n
a więc napięcie dwukrotnie większe niż przy pracy telegraficznej nadajnika. W rzeczywistości współczynnik wykorzystania napięcia anodowego przy przyjętym, przewzbudzonym stanie stopnia, jako optymalnym dla triody, wynosi
£ = 0,9 -T- 0,95