adm2

2

1

KOLCZUGA

Niemcy, około połowy XV w.

Stal, mosiądz; kucie Inwentarz nr Z.O. 6497

Pochodzenie: z byłego Arsenału w Carskim Siole Literatura: Lenz 1908, s. 194, nr 1.24

Kółka kolczugi są duże, spłaszczone, złączone na gwóźdź; w plecionce kołnierza cieńsze.

Na piersi została umieszczona okrągła mosiężna tarcza z napisem ZU NUERENBERG (w Norymberdze), wokół heraldycznej tarczki, na której prawdopodobnie był przedstawiony herb miasta Norymbergii.

ZBROJA TURNIEJOWA

Niemcy, Norymberga, lata 1500-1510

Stal, skóra, miedź; kucie Inwentarz nr Z.O. 6726

Pochodzenie: z byłego Arsenału w Carskim Siole. W 1842 r. została podarowana carowi Mikołajowi I przez jego matkę, carycę Marię Fiodorowną, do tego czasu przechowywana w Linneburgu (Hanowerze) Literatura: Gil 1860, s. 123-124; Gil, Rockstuhl 1835-1855, tablica 119; Lenz 1908, s. 214, nr 1.471

Zbroje turniejowe tego typu znane pod nazwą Stechzeug, używano w czasie specjalnych turniejów (Gestech) z kopiami. Szczególnie popularne w Niemczech w XV-XV1 wieku.

Hełm wykuty z trzech płyt połączonych ze sobą przypomina kształtem głowę żaby, dlatego otrzymał nazwę tradycyjną „żabi pysk". Mocny podbródek z równoległymi rowkami (kanelami) kutymi z przodu, by kopia przeciwnika ześlizgiwała się po nich. Na napierśniku, po prawej stronie, znajduje się podpórka dla kopii, u dołu umocowane są nieduże taszki. W części górnej do napierśnika mocowane są naręczaki składające się z wybijanych w żłobki ochron ramion i na łokcie.

Para szeroko wygiętych, żłobkowanych, nagole-nic umocowanych bezpośrednio do siodła. Ochronę nóg uzupełniają trzewiki, które służyły także jako strzemiona, również umocowane do siodła. Otwory w hełmie napierśnika służyły do mocowania podkładki z grubej pikowanej tkaniny łub poduszek wypełnionych sianem, w celu złagodzenia dotyku z metalem w razie upadku podczas turnieju.

Prezentowana zbroja pozbawiona jest sygnatur ale prawdopodobnie była wykonana w Norymberdze na początku XV w.; na to wskazuje kuty ornament w typie „wdlczych zębów" na nago-lenicach, charakterystyczny dla uzbrojenia z warsztatów tego ośrodka.

42