la nominalna składa się /. wielu pojedynczych wyrazów lub fraz uporządkowanych dowolnie. W praktyce spotyka się ją w kilku odmianach '5.
Pomiar polega na tym, że respondent, zgodnie ze swoimi preferencjami, ocenia każdą pozycję skali nominalnej określającej cechy danego obiektu, zwykle produktu. Oceny tej dokonuje za pomocą skali porządkowej dołączonej do każdej pozycji skali nominalnej. W tablicy 3.10 podano przykład, który wyjaśnia istotę pomiaru przeprowadzanego za pomocą skali pozycyjnej.
Tablica 3.10
Przykład cechowania kwestionariusza za pomocą skali pozycyjnej
P.1 Jak często w Pana(-i) firmie są prowadzone badania w niżej 'wymienionych zakresach? Proszę dać tylko jedną odpowiodż dla każdego zakresu. Bardzo Stale częslo Często Czasami Nigdy | |||||
1. Potrzeby i opinio nabywców |
□ |
□ |
□ |
□ |
□ |
2. Konkurencja |
□ |
□ |
□ |
□ |
□ |
3. Akty prawne |
□ |
□ |
□ |
□ |
□ |
4. Kooperacja i pośrednicy |
□ |
□ |
□ |
□ |
□ |
5. Własny produkt 6. Efektywność i skuteczność |
□ |
□ |
□ |
□ |
□ |
własnej reklamy |
□ |
□ |
□ |
□ |
□ |
7. Roklamacje klientów |
□ |
U |
□ |
□ |
□ |
8. Ceny i warunki sprzedaży |
□ |
□ |
□ |
U |
□ |
Analiza danych z pomiaru przeprowadzanego za pomocą skali pozycyjnej polega na poklasyfikowaniu zebranych danych i ich zaprezentowaniu w postaci szeregów statystycznych. Dalszą analizę ilościową można przeprowadzić przy użyciu metody profilowej, którą omówimy dalej w zastosowaniu do skali semantycznej.
Skala semantyczna. Stosowane są również nazwy: metoda profili semantycznych lub metoda profili polaryzacji.
Skala semantyczna jest zestawem kilku lub kilkunastu skal porządkowych. Podobnie jak omówione wcześniej skale, również i ta metoda umożliwia zarówno pomiar postaw, jak i zbieranie oraz analizowanie danych.
Pomiar przeprowadzany za pomocą skali semantycznej polega na tym, że w kwestionariuszu umieszczany jest zestaw kilku skal porządkowych, zazwyczaj siedmiostopniowych i niezależnych od siebie, a od respondenta wymaga się, aby — zgodnie ze swoimi preferencjami — wyróżnił jedną kategorię na każdej skali. Każda skala składowa jest zazwyczaj skalą dwubiegunową, ograniczoną z dwu
*5 Szeroki przegląd odmian skali pozycyjnej i innych skal prezentują K.l. Haley, P.P. Casc (Testing Thirteen Anilinie Scales for Agreenient mu! Bram! Discriminalion. „Journal of Marketing” 1979, Fali. s. 20-32).
124