Badania materiałów dielektrycznych 6

159

funkcyjne.

V badaniach materiałów Cnie tylko dielektrycznych? bardzo istotne jest właściwe przygotowanie próbek do badań - tak, aby wyniki uzyskiwane w różnych miejscach oraz różnych odstępach czasu mogły być ze sobą porównywane i 'stanowić podstawę dokonywania ocen. Warunki i sposoby przygotowania próbek opisywane są w odpowiednich normach. W przypadku interesujących nas badań dielektryków stałych skorzystamy w dalszym ciągu z zaleceń podanych w normach [3, 4, 53.

Dielektryki stałe Cnp. tekstolit, praszpan, styrofleks itp.? produkowane są w postaci arkuszy, taśm, prętów, rur i in. Z tych produktów pobiera się w sposób losowy próbki o odpowiednich kształtach Cpłaskich krążków, kwadratów albo prostokątów czy odcinków rur lub prętów? - zachowując ściśle określone wymiary geometryczne. Na przykład próbki okrągłe (płaskie? powinny mieć średnicę w granicach 50—150 mm, a grubość nie większą niż 10 mm C33. Powierzchnie zawnętrzne próbek powinny być wypolerowane i czyste, a w niektórych przypadkach wymaga się jeszcze tzw. stabilizowania próbek - w odpowiedniej temperaturze, wilgotności i czasie, według norm przedmiotowych dla danego materiału.

Przy wyznaczaniu elektrycznych właściwości materiałów - konieczne jest doprowadzenie do próbki napięcia pomiarowego za pomocą odpowiednich elektrod, wykonanych z materiałów przewodzących. Normy dopuszczją stosowanie różnych rodzajów elektrod - w zależności od mierzonych parametrów, kształtu próbek, ich wymiarów geometrycznych itp. Do pomiaru rezystancji Cskrośnej i powierzchniowej?, jak również przenikalności elektrycznej i współczynnika strat dielektrycznych próbek płaskich -najczęściej stosuje się elektrody okrągłe, z pierścieniem ochronnym (tzw. układ trójelektrodowy?, według schematu przedstawionego na rys.12.1 t3, 43.

Wymiary geometryczne elektrod są znormalizowane i powinny mieć następujące wartości: średnica elektrody pomiarowej d - 25, 50, 75, 100 mm; odstęp między elektrodami pomiarową i ochronną h - nie mniejszy niż 1 mm i nie większy od dwukrotnej grubości próbki g; szerokość elektrody ochronnej b - nie mniejsza niż 2 g Cna ogół stosuje się b = 10 mm?; średnica elektrody napięciowej