wirusów), uwalnianie białek uczestniczących zapaleniu (działają chemotaktycznie, mogą powodować uwalnianie z komórek odpornościowych mediatorów skurczu naczyń i mięśni) oraz udział w procesach fagocytozy (działająjako opsoniny).
C3 driiiej;ii2Cf:u , j;:
C3h ońzói liijMlfpśi
SaklerSa
I #
I J
>=# *
m ^nnipieks..1 :. Immunolofiiciny
3. Powstaniu stanu zapalnego- uszkodzone komórki i leukocyty zasadochłonne (bazofile) uwalniają histaminę i inne związki, które
rozszerzają naczynia krwionośne w zainfekowane tkance, zwiększając jej ukrwienie. Powoduje to czerwone zabarwienie skóry i uczucie ciepła w okolicy zaatakowanej tkanki. Wzrasta przepuszczalność naczyń włosowatych w tej części tkanki, czemu towarzyszy obrzęk i ból. Zwiększony przepływ krwi dostarcza do zainfekowanej tkanki znaczną liczbę komórek fagocytujących, substancje odżywcze i tlen. Zwiększona przepuszczalność naczyń krwionośnych ułatwia wędrówkę z krwi do tkanek potrzebnych przeciwciał. Stan zapalny jest na ogół reakcją miejscową, czasami jednak dochodzi do powstania uogólnionego stanu zapalnego, czego objawem jest gorączka. Niektóre komórki układu immunologicznego uwalniają do krwi pewne cytokiny, zwane pirogenami, które powodują wzrost temperatury ciała. Podwyższona temperatura ciała hamuje aktywność wirusową i zmniejsza ilość żelaza dostępną we krwi, co zaburza gospodarkę żelazem drobnoustrojów chorobotwórczych i przyczynia się do ich śmierci. Poza tym stymuluje produkcję niektórych limfocytów i przeciwciał.
Odporność nabyta = swoista
Do najważniejszych cech odróżniających od odporności nieswoistej należą: zdolność rozpoznawania antygenu, swoistość reakcji i pomięć immunologiczna.
Charakterystyczne jest to, ze przy każdej ponownej ekspozycji na antygen, siła odpowiedzi nasila się, ponieważ dochodzi do głosu pamięć immunologiczna, czyli limfocyty B, noszące informacje o przeciwciałach specyficznych dla konkretnego antygenu.
Na odpowiedź swoista składa się odporność humoralna i komórkowa.
W przypadku, gdy odporność nieswoista jest nieskuteczna, czynnik obcy działa bezpośrednio na komórki układu immunologicznego. Jest pochłaniany i degradowany przez makrofagi, następnie prezentowany limfocytom przez wyspecjalizowane komórki zwane komórkami prezentującymi antygen.
Limfocyty- grupa komórek niejednorodna funkcjonalnie i morfologicznie. Dzielą się na dwie grupy:
T (uczestniczą w odpowiedzi typu późnego, pełnią rolę regulacyjną współdziałają z komórkami prezentującymi antygen, makrofagami i limfocytami B) i
B (są komórkami prekursorowymi komórek plazmatycznych produkujących immunoglobuliny). Za kooperację, koordynację i przekazywanie informacji odpowiedzialne są substancje, wytwarzane przez komórki zwane cytokinami (należą do nich interleukiny). Odporność nabyta realizowana jest jako odpowiedź immunologiczna wczesna (humoralna, polega na udziale w reakcji przeciwciał) i późna (komórkowa, udział w niej biorą uczulone komórki). W obu tych wypadkach obserwujemy powstawanie pamięci immunologicznej.
Oprócz tych dwu odpowiedzi może wystąpić stan, kiedy organizm nie odpowiada, nazywamy to stanem tolerancji immunologicznej. Dzieje się w odniesieniu do np. własnych tkanek.
Odpowiedź immunologiczna prowadzi niekiedy do reakcji niekorzystnych dla organizmu. Przykładem takich reakcji może być: nadwrażliwość (reakcja immunologiczna jest tak bardzo nasilona, że dochodzi do uszkodzenia zdrowych tkanek lub narządów) i autoimmunizacja (w wyniku utraty tolerancji powstają autoreaktywne komórki B i/lub T, co prowadzi do szeregu zjawisk patologicznych).
Komórki biorące udział w reakcjach immunologicznych
1. Granulocyty -mikrofagi krwi, powstają w szpiku, u człowieka różnicują się w trzy rodzaje komórek:
• obojętnochłonne (neutrofile)- stanowią pierwszą linię obrony po wniknięciu drobnoustrojów do organizmu, maja dużą zdolność do fagocytozy, stanowią większość granulocytów krwi obwodowej, posiadają charakterystyczne, segmentowane jądro komórkowe, żyją przeciętnie do 3 dni;