• kwasochłonne (eozynofile)- odpowiedzialne są za niszczenie pasożytniczych nicieni, są komórkami regulatorowymi w reakcjach alergicznych, stanowią 2-4 % wszystkich granulocytów, żyjąok. 14 dni;
• zasadochłonne (bazofile)- biorą głównie udział w reakcjach nadwrażliwości, stanowią do 1 % wszystkich granulocytów krwi.
2. Komórki tuczne- obecne są we wszystkich tkankach blisko ściany naczyń, podobne są do bazofili. W cytoplazmie maja ziarnistości zawierające mediatory reakcji immunologicznej.
3. Płytki krwi- aktywowane podczas trombogenezy lub przez kompleks antygen-przeciwciało mogą uwalniać mediatory zapalenia.
4. Makrofagi- należą do układu jednojądrzastych komórek fagocytujących, są pochodzenia szpikowego. Ze szpiku przechodzą do krwi, gdzie noszą nazwę monocytów. Makrofagi są też osiadłe w tkankach, czemu sprzyja posiadana przez nie zdolność przylegania do podłoży i ruchu pełzakowatego.
5. Komórki dendrvtvczne- pochodzą ze szpiku, występują w grudkach chłonnych układu immunologicznego, charakteryzują się drzewiasto rozgałęzionymi wypustkami cytoplazmatycznymi. Nie posiadają zdolności fagocytowania antygenu związanego na powierzchni, mogą być komórkami prezentującymi antygen.
6. Limfocyty- pochodzą ze szpiku, dojrzewają w grasicy i szpiku. Posiadają, w odróżnieniu od granulocytów, niesegmentowane jądro
komórkowe.
i
Limfocyty T- różnicują i dojrzewają (nabierają immunokompetencji) w grasicy, wyróżnia się wśród nich dwie subpopulacje, różniące się antygenami powierzchniowymi: Th-limfocyty pomocnicze (helper) i limfocyty Ts i Tc- limfocyty supresyjne i cytotoksyczne. Limfocyty B- różnicują i dojrzewają u ssaków w szpiku kostnym, na powierzchni mają immunoglobuliny, które po kontakcie z antygenem powoduję przekształcenie limfocytów B plazmocyty (nieposiadające na powierzchni przeciwciał), które produkują przeciwciała.
7. Komórki NK (natural killer)- naturalne komórki cytotoksyczne, posiadają zdolność do nieswoistego, i spontanicznego (niestymulowanego) niszczenia komórek nowotworowych, zakażonych wirusami lub komórek prawidłowych, jednak nie w pełni dojrzałych i niezróżnicowanych. Poza tym biorą udział w regulacji proliferacji i różnicowania limfocytów oraz regulacji produkcji przeciwciał. Wykazują hamujący wpływ na proces hematopoezy. Generalnie są to komórki nadzoru immunologicznego.
8. Komórki K fltillerV biorą udział w reakcjach cytotoksyczności zależnych od przeciwciał, (ale niezależny od dopełniacza), ponieważ zawierają na powierzchni receptor dla immunoglobulin. W tej reakcji komórki posiadające ten receptor (komórki K, limfocyty B, niektóre limfocyty T i monocyty) wiążą receptorem przeciwciała opłaszczające komórki docelowe i zabijająje.
Mechanizmy odpowiedzi immunologicznej typu humoralnego
Pierwszym etapem jest prezentacja antygenu- komórki prezentujące antygen (makrofagi, komórki dendrytyczne i limfocyty B) „pokazują” immunogenne fragmenty strawionego drobnoustroju w obecności MHC II limfocytom Th.
Limfocyt T pomocniczy łączy się z komórką prezentującą antygen, dochodzi do jego aktywacji i proliferacji (powstają identyczne komórki potomne-klony), równocześnie dochodzi do syntezy i wydzielania interleukin.
Limfocyty B wymagają do aktywacji kilku równoczesnych bodźców: prezentacji antygenu (rozpoznawanego przez specyficzne przeciwciała obecne na powierzchni komórek limfocytów B) oraz obecności II wytwarzanych przez limfocyty Th.
Wysoki poziom II jest możliwy dzięki łączeniu się limfocytów T i B za pomocą MHC II.
Aktywacja limfocytów B skutkuje ich namnażaniem i różnicowaniem. W efekcie powstają komórki efektorowe odpowiedzi humoralnej, czyli plazmocyty.
Plazmocyty są przygotowane do produkowania przeciwciał o bardzo dużym powinowactwie do prezentowanego antygenu.
r
%■
Ktsi r ’ -Ł
' \ / \ ;1 ujliiyv*'ikłii*ju
/ l ( ) } tir/ocittj 0
, \.- / I u*in
f - mbołyó/iycfi
/ł A ®©0®
Puum.idi^* >Ł«i-oVł,lv OłzW CrtT;OKi-onty
GM) MUC II no pOWtoriEłiM loMfidft n-zikrv Vś taft i uńoiTcrtn cn*r imkit&y. IL-i
ł
\ i i i r*
Li
Hożnc&Mjnls eę fW*H>yCh IlrrńJCYlów t?'' w kaiwKi puumaiycro
ł
WyUiOU/iSa ftwuiłycn firiOtitacMI prti (Hnn*utycnv
. t .
•rńiitiCurl p<;,>uv.iio 00 irtoltta ItfOKC* (K/UJ krew i nntfO
(VZrtCłw;lai pfz.:: •.—*■, t,| f" u«Mpu«iKi uifukeii
,.Łi-
Mijawnu pnatcmciM z t)QOf*ri| no powloi/.rhoi kumosiu DiiIogyniH;
Siytiku .-ojłJCja WiirłnckyjAUiUi organizmu w tajm
powliiii-tj inwazji lvc*i lamych jMtoąartw
ł
llJftMlInrtd h«W)|< CctwtKMCZł
/; \ -i PttJlIflr/Wlld luVrjiVoH
suc/nycn oo ift»n nlir-ij hHUominy
W/mcrzonrt ranłcqa z.ipnlno