65
przecznego krocza głębokiego. Przewód wyprowadzający gruczołu przebija dolną powięź przepony moczowo-płciowej i biegnie w kącie między opuszką prącia a cewką. Przechodzi skośnie przez opuszkę i uchodzi na tylnej ścianie odcinka gąbczastego cewki moczowej do tzw. dołu opuszki (fossa bulbi). Wydzielina gruczołów opuszkowo-cew-kowych przygotowuje błonę śluzową cewki do przyjęcia nasienia.
(Urethra masculina)
Pochodzenie rozwojowe:
1) z przedniej części steku rozwija się cewka moczowa właściwa, z której pochodzi odcinek śródścienny i sterczowy do poziomu wzgórka nasiennego;
2) z zatoki moczowo-płciowej (z części przedniej steku) rozwya się odcinek sterczowy poniżej poziomu wzgórka nasiennego i odcinek błoniasty;
3) z fałdów płciowych rozwija się część gąbczasta do poziomu żołędzi prącia;
4) z ektodermy rozwija się część gąbczasta w obrębie żołędzi prącia.
Wyróżnia się w niej cztery odcinki:
• odcinek śródścienny (pars intramuralisy
• odcinek sterczowy (pars prost aticaf,
• odcinek błoniasty (pars membranacea)’,
• odcinek gąbczasty (pars spongiosa).
Część śródścienna rozpoczyna się ujściem wewnętrznym (ostium urelhrae inter-num) w dnie pęcherza moczowego. Ujście to prowadzi do części śródściennej, przechodzącej przez dno pęcherza, otoczonej mięśniem zwieraczem wewnętrznym cewki moczowej. Poniżej pęcherza wchodzi do gruczołu krokowego część sterczowa cewki moczowej. Następnie, po wyjściu z gruczołu, kieruje się łukiem uwypuklonym ku tyłowi przez przeponę moczowo-płciową (część błoniasta cewki, mająca odcinek przeponowy i podprzeponowy) i wchodzi przez opuszkę prącia do ciała gąbczastego prącia (część gąbczasta). W żołędzi poszerza się, tworząc dół lódkowaty (fossa scaphoiclea) i kończy się ujściem zewnętrznym cewki w szczycie żołędzi (ostium urelhrae exter-num). W części sterczowej, na tylnej ścianie biegnie fałd błony śluzowej, tzw. grzebień cewki moczowej (crista urelhrae), który jest przedłużeniem języczka pęcherza moczowego (uvula uesicae). W obrębie tego grzebienia występuje wzniesienie zwane wzgórkiem nasiennym (colliculus serninalis). Po bokach od wzgórka leżą zagłębienia - zatoki sterczowe (sinus prostatici) - miejsca ujść przewodów gruczołu krokowego.
Na szczycie wzgórka leży otwór prowadzący do łagiewki sterczowej (utrwidus pro-staticus). Jest to uchyłek błony śluzowej objęty miąższem gruczołu krokowego, o głębokości do 14 mm, który jest rozwojowym odpowiednikiem pochwy (pochodzi z przewodów przypranerczowych).
Po bokach od otworu łagiewki sterczowej leżą ujścia przewodów wytryskowych (duduś ejaeulatorii).