CCF20081123008

Rys. 184. Sitophilus granarius L.: a — larwa, b — poczwarka (wg Lepe-sme’a)

Przed złożeniem jaja samica wygryza w ziarnie otworek, potem umieszcza w nim jajo i zakrywa je lepką substancją zmieszaną ze skrobią ziarna. Miejsce złożenia jaja jest niewidoczne gołym okiem, można je wykryć dopiero po zabarwieniu ziarna kwaśną fuksyną lub nadmanganianem potasu. Płodność samicy zależy od temperatury, wilgotności i pokarmu, którym się odżywiała, przeciętnie wynosi około 150 jaj. Najwięcej jaj samice składają w temperaturze 26°C i w ziarno o wilgotności powyżej 14%. Poniżej 10°C i powyżej 34°C składanie jaj ustaje. Rozwój embrionalny trwa około 4 dni. Larwa rozwija się wewnątrz ziarna wygryzając kulistą komorę. Zwykle larwa nie zjada całej zawartości ziarna, ale w jednym ziarnie pszenicy może się rozwinąć tylko jeden osobnik. W ziarnie kukurydzy i w żołędziach może się rozwinąć więcej larw. W produktach drobno zmielonych larwy giną. Larwa w czasie rozwoju przechodzi 4 linienia, następnie zmienia się w pro-tonimfę o wydłużonym kształcie, a potem w poczwarkę. Rozwój larwy w temperaturze 25° kończy się po 21 dniach, w 17^CC po 84 dniach. Stadium poczwarki w warunkach sprzyjających trwa 9 dni. Chrząszcz po wyjściu z poczwarki pozostaje kilka do kilkunastu dni wewnątrz ziarna, następnie wygryza w osłonce ziarna okrągły otwór i wychodzi na zewnątrz. Otwory te wskazują na obecność szkodnika.

Cały rozwój wołka zbożowego trwa 35 dni w warunkach optymalnych (temperatura 26°C i wilgotność względna powńetrza 85—95%), 150—200 dni w niższych temperaturach. Dolną gra-

,172