£p =
siny . 180° sin-
(13.26)
w której: z — liczba zębów koła łańcuchowego.
Odległość osi ustala się w zasadzie według założeń konstrukcyjnych. Należy jednak uwzględniać, że im mniejsza jest odległość osi, tym mniejszy jest kąt opasania a.y na małym kole.
Dla przekładni łańcuchowej kąt ten powinien być większy od 120°; przy tym założeniu przyjmuje się następujące odległości osi: dla i ^ 3 oraz dla i > 3
D i -f- D 2
amin =-r--h (30 -r- 50) mm
@min —
(13.27)
gdzie Dy i D2 — średnice zewnętrzne kół łańcuchowych. W praktyce często zaleca się a = (30 -4- 50) t.
Długość L łańcucha i liczba ogniw m są związane zależnością
L 2 a Zy+Z2 (Z2 — Zy
m = - =--b —-— + —r-
t t 2 \ 2n
(13.28)
2 L
a
stąd L = m-1
We wzorze 13.28 wykorzystano uproszczenie n-D&z-t, (obwód wielo-boku o dużej liczbie boków bardzo mało różni się od obwodu kola). Podobnie oblicza się średnią prędkość łańcucha
(13.29)
z ■ t-n 60
Obliczanie wytrzymałości łańcucha na zerwanie oraz na naciski powierzchniowe w przegubach wykonuje się wg zależności podanych w normie PN-81/M-84100, w której ogólne wzory zawierają dodatkowe współczynniki, związane m.in. z warunkami pracy przekładni.
Ponieważ w katalogu wytwórców podane są wartości sił zrywających Fr, zatem przy doborze łańcuchów wg katalogów wystarczy sprawdzenie zależności
(13.30)
Fr
x = -=> XR
F
w której:
x — obliczeniowy (rzeczywisty) współczynnik bezpieczeństwa,
xR — wymagany współczynnik bezpieczeństwa (zwykle xR = 5 lub więcej),
Fr — siła niszcząca łańcuch w czasie zrywania,
F — obliczeniowa siła obciążająca łańcuch.
362