CCF20090225011

Silent Assumptions in Social Communication, opublikowanym w sprawozdaniach Association for Research in Nervous and Mental Disease. Serdecznie dziękuję za pozwolenie na wykorzystanie tych materiałów.

I 7 '

KULTURA JAKO KOMUNIKOWANIE SIĘ,

Głównym tematem tej książki jest przestrzeń społeczna i indywidualna oraz postrzeganie jej przez człowieka. Dla określenia tego rodzaju powiązanych ze sobą obserwacji i teorii, dotyczących posługiwania się przestrzenią jako szczególnym wytworem kultury, Wprowadziłem termin „prokse-mika”.

Rozwijane poniżej pojęcia nie pochodzą ode mnie. Ponad pięćdziesiąt trzy lata temu Franz Boas przedstawił zarysy poglądu, którego jestem zwolennikiem, że komunikowanie się stanowi rdzeń kultury i właściwie samego życia. W następnych dwudziestu latach Boas i dwu innych antropologów, Edward Sapir i Leonard Bloom-field, wszyscy mówiący językami indoeuropejski-mi, natknęli się na radykalnie różne języki amerykańskich Indian i Eskimosów. Konfliktowość tych dwu odmiennych systemów językowych wywołała istny przewrót w pojmowaniu istoty języka. Akademicy europejscy traktowali bowiem dotąd swe języki ojczyste jako modele wszelkich języków. Boas i jego uczniowie odkryli ostatecznie, że każda rodzina języków rządzi się swoistymi prawami, stanowi zamknięty system, którego reguły winny być wydobywane i opisywane przez lingwistów. Niezbędne jest przy tym, by językoznawca świadomie unikał pułapki polegającej na

25