12
poliwinylowo-metylowy i metyloceluloza) polimery nie rozpuszczają się w wodzie.
Pozwala to często zaszeregować tworzywo do właściwej grupy polimerów. Badając próbkę w rozpuszczalniku obserwuje się jej zachowanie (pęcznienie, żelowanie, rozpuszczanie) na zimno i gorąco. Tworzywa, które będą się rozpuszczały, powodują zmętnienie i zmianę gęstości. W wyniku częściowego rozpuszczania nastąpić może zmiana postaci tworzywa, wyglądu (powierzchnia staje się lepka, matowa), przyrost objętości. Uwzględnia się zachowanie próbki tworzywa podczas zmydlania w stężonym roztworze wodorotlenku sodowego lub w 30% kwasie siarkowym. Badanie wykonuje się analogicznie do prób rozpuszczania.
Gazy, które powstają, zbiera się w wodzie i sprawdza się ich odczyn. Na podstawie reakcji barwnych klasyfikuje się tworzywa do następujących grup:
a - odczyn kwaśny, obecność |
- polichlorek winylu i jego kopolimery, |
chloru |
- polichlorek winylidenu, |
- chlorokauczuk, policzterofluoroetylen, | |
- chloropren | |
b - odczyn kwaśny, zapach octu |
- polioctan winylu, |
- octan celulozy, | |
c - odczyn alkaliczny |
- aminoplasty, |
d - odczyn obojętny, zapach |
- poliformaldehyd. |
formaldehydu |
Obecność charakterystycznych grup anionowych lub pojedynczych anionów w tworzywie pozwala podzielić je na następujące grupy:
obecność azotu i brak chloru
obecność azotu, siarki i fosforu obecność chloru i brak azotu
b
c
d - obecność siarki
azotan celulozy, aminoplasty, poliamidy,poliakrylonitryl, galalit,
polichlorek winylu, polichlorek winylid-nu, chlorokauczuk, chlorowany poliester,
silikony
Informacje o zachowaniu się tworzyw wobec rozpuszczalników i odczynników chemicznych podano w tablicy 2.
Tablica 1
Rozróżnianie tworzyw sztucznych na podstawie wyglądu i własności zewnętrznych
Lp. |
Postać, wygląd i własności zewnętrzne tworzywa |
Tworzywo lub grupa tworzyw |
1 |
2 |
3 |
1. |
Tworzywo przezroczyste, bezbarwne lub zabarwione |
może być: polistyren (kształtki małe), polimetakrylan metylu (kształtki, płyty, bloki), celuloza regenerowana (folie, włókna), octan celulozy (folie, cienkie płyty, włókna, kształtki), poliwęglany (płyty, kształtki), polichlorek winylu suspensyjny (folie, profile i rurki wytłaczane), polietylen (tylko bardzo cienkie folie), wyjątkowo poliamidy i niena-pełnione aminoplasty |
2. |
Tworzywo przeświecające, ale nie całkowicie przezroczyste |
może być: jak w poz. 1, ale wypełnione, albo polietylen i polipropylen (folie - kształtki wtryskowe, profile i rurki wytłaczane, granulaty wtryskowe), aminoplasty (w cienkich warstwach) napełnione celulozą |
3. |
Termoutwardzalne wypra-ski lub tłoczywa o jasnych, czystych barwach |
mogą być: aminoplasty nie mogą być: fenoplasty |
4. |
Folie |
może być: celuloza regenerowana (celofan, tomofan), polietylen, polichlorek winylu zmiękczony lub folie sztywne z polichlorku niezmiękczonego; rzadziej: poliamidy, octan celulozy, polistyren, poliwęglany nie mogą być: żadne tworzywa usieciowa-ne, jak fenoplasty i aminoplasty |
5. |
\Mókna |
może być: celuloza regenerowana, poliamidy, octan celulozy, sztuczna wełna (lani-tal), poliestry liniowe nie mogą być: jak w poz. 4 |