t yc i i mięsni, który nie może być dostarczony w wystarczającej ilości na skutek upośledzonego dopływu krwi. Ból zmusza pacjenta do zatrzymania się i odpoczynku (chromanie przestankowe). W tej próbie można również mierzyć odcinek drogi, który chory przebył od rozpoczęcia próby do pojawienia się bólu (np. licząc kroki).
Próby marszowej nie wolno wykonywać chorym, u których stwierdza się IV okres niewydolności krążenia obwodowego.
Wykonanie próby: pacjent maszeruje dynamicznie, obciążając równomiernie obie nogi, w tempie zależnym od wieku. Chorzy do około 60 roku życia maszerują w tempie 120 kroków na 1 minutę, chorzy po 60 roku życia - w tempie 90, a nawet 60 kroków na 1 minutę. Prowadzący próbę notuje czas upływający od jej rozpoczęcia do chwili wystąpienia bólów w jednej lub obu kończynach dolnych.
Wyniki próby ocenia się następująco:
I stopień - niewielkie upośledzenie przepływu krwi w mięśniach kończyn. Ból nie występuje w czasie 3-minutowego trwania próby;
II stopień - średnie upośledzenie przepływu krwi w mięśniach kończyn. Ból występuje w czasie 1-3 minut trwania próby;
III stopień - ciężkie upośledzenie przepływu krwi w mięśniach kończyn. Ból występuje już w ciągu 1 minuty trwania próby.
Próba Ratschowa polega na obserwacji zabarwienia skóry i wypełniania się żył kończyn dolnych w zależności od ich ułożenia. Służy ona do oceny wydolności tętniczej.
Wykonanie: pacjent leży na wznak. Polecamy mu zgiąć wyprostowane kończyny dolne w stawach biodrowych pod kątem 90° i wykonywać ruchy zginania grzbietowego i po-deszwowego stóp w tempie około 60 mchów na 1 minutę. Ruchy stopami wykonuje pacjent przez 2 minuty lub krócej, jeżeli przed upływem 2 minut pojawi się ból mięśni łydek lub łydki. W niedrożności tętniczej występuje zblednięcie skóry palców i stopy chorej kończyny, może też pojawić się ból w łydkach. Notuje się, czy i w jakim czasie nastąpiło zblednięcie skóry stóp lub jednej stopy i ból w łydkach. Po wykonaniu próby w pozycji leżącej pacjent siada na łóżku z podudziami opuszczonymi poza brzeg łóżka. Notuje się czas, który upłynął od opuszczenia podudzi w dół do wystąpienia zaczerwienienia skóry stóp oraz czas wypełniania się krwią żył stóp i podudzi. Obserwuje się również, jak długo trwa następowe przekrwienie stóp z siniczym odcieniem, zwane objawem skarpetko-wym. U zdrowego człowieka zaczerwienienie skóry pojawia się w ciągu około 7 sekund, a wypełnienie żył do 15 sekund od chwili opuszczenia podudzi w dół. W przypadku niewydolności tętniczej okres, po którym występuje zaczerwienienie skóry i wypełnienie się żył przedłuża się do około 20 sekund.
Modyfikacja próby Ratschowa służy do oceny krążenia w obrębie kończyn górnych.
Wykonanie: choremu poleca się unieść wyprostowane kończyny górne do pionu i rytmicznie, mocno zaciskać pięści 5-10 razy. W przypadku niewydolności tętniczej zblednięcie skóry chorej ręki utrzymuje się dłużej niż zdrowej. Mierzy się również czas, w którym pojawia się ból w mięśniach rąk lub przedramion.
11
4