CCF20101219014

Do tej samej sfery przynależą zapewne opisane przez Ajschylosa: „z miedzi kute brzękadła", które w ruchu „ dzwonią siejąc trwogę" (Siedmiu przeciw Tebom 376-377, przeł. S. Srebrny). Przytwierdzone do spodu tarczy miały bez wątpienia oddziaływać psychologicznie na przeciwnika, a przy okazji odpędzać złe moce, zgodnie z ogólnie przyjętą praktyką. Toteż Pindar w jednej z ód wspomina o hoplitach „ze szczękającymi tarczami". (Oda Istmijska 1.2.1, przeł. M. Brożek)

Wszystkie te zabiegi, zmierzające do pomnożenia mocy ochronnej tarczy, nie umniejszają jej roli w codziennej służbie i postrzeganiu jej przez autorów starożytnych. Libanios w jednej z mów wspomina o trzymających się ojczystej ziemi „zajadlej niż Lecedemończycy swych tarcz" (11.158, tłum. L. Małunowiczówna). Justynus opisuje obawę Epaminondasa, który zraniony, ucałował odzyskaną tarczę „niby towarzyszkę swoich trudowi sławy" (6.8, tłum. J. Lewandowski). Wreszcie Ksenofont opowiada historię harmosty spartańskiego - Derkylidasa ukaranego za brak dyscypliny. Aby hańba była tym większa, wystawiono go na widok publiczny z tarczą w ręku (Heli.3.1.9). Ten sam autor, opisując szyk lecedemoński pod Mantineą, mówi, że liczył „od dziewięciu do dziesięciu tarcz w głąb” (Hell.6.5.19), wskazując tym samym na tarczę jako symbol cywilizowanego sposobu walki i etosu wojownika - hoplity.