CCF20110129011

\ /.<uv:i

I

\ /.<uv:i

I

(6.9)

A = l‘>g j,

rransmitancję podajemy najczęściej w procentach, stąd:

uh

%T = 100— = 1007’ /o

A = log

100

%T

(6.10)

(6.11)

II prawo absorpcji (prawo Lamberta-Beera)

Prawo to dotyczy absorpcji promieniowania przez roztwory. Jeśli współczynnik ab-orpcji rozpuszczalnika jest równy zeru, to wiązka promieniowania monochromatycz-lego po przejściu przez jednorodny roztwór substancji absorbującej o stężeniu c ulega osłabieniu zgodnie z równaniem

I = I₀.e~^kbc    (6.12)

itąd, po przekształceniach jak wyżej, można zapisać:

A — log y = abc    (6.13)

I prawo absorpcji można sformułować w sposób następujący:

Jeżeli współczynnik absorpcji rozpuszczalnika jest równy zeru, to absorbancja wiązki romieniowania monochromatycznego przechodzącej przez jednorodny roztwór jest 'prost proporcjonalna do stężenia roztworu c i do grubości warstwy absorbującej b.

III prawo absorpcji (prawo addytywności absorpcji)

Absorbancja roztworu wieloskładnikowego równa się sumie absorbancji poszczegól-ych składników:

A — A[ + A2 + ... + A_n    (6.14)

dzie A _u A₂,..., A_n są to absorbancje poszczególnych składników. W równaniu:

A = acb

ielkość a jest właściwym współczynnikiem absorpcji, gdy stężenie wyrażamy ' kg • dm^-3 lub g • cnr³. Natomiast gdy stężenie c wyrażamy w mol • dm^-3, równanie > przybiera postać:

A = ecb    (6.15)

dzie e jest to molowy współczynnik absorpcji, a jego wymiar podawany jest dwojako: Im³ • mol^-1 • cm^-1] lub w jednostkach SI [m² • mol^-1].

Wykres funkcji A = /(c) jest linią prostą, jeżeli roztwór spełnia II prawo absorpcji ys. 6.5). Natomiast e jest wartością stałą dla danego chromoforu, a jego wartość nie deży od stężenia roztworu c. Wykres funkcji e = /(c) jest linią prostą równoległą do si odciętych (rys. 6.6).

Wartość absorbancji A i wartość molowego współczynnika absorpcji £ zależy od długości fali k. promieniowania padającego. Wykres zależności A lub e od długości fali k określa się mianem krzywej absorpcji lub elektronowym widmem absorpcyjnym

(rys. 6.7).

\

Rys. 6.7. Elektronowe widmo absorpcyjne fe-nantrenu (/) i azobenzenu (2)

Ograniczenia w stosowaniu prawa Lamberta-Beera

W myśl II prawa absorpcji zależność absorbancji od stężenia powinna mieć charakter liniowy. Jednak w praktyce należy liczyć się z odstępstwami od takiej zależności. Spotykamy się zarówno z ujemnymi, jak i z dodatnimi odchyleniami od przebiegu prostoliniowego. Odchylenia takie są wywołane przez:

1)    podstawowe ograniczenia praw,

2)    czynniki chemiczne,

3)    czynniki aparaturowe.