CCF20110310028

1

a)    b)

Rys. 8.9. Obwody (linie przerywane), w których płyną prądy uszkodzeniowe w układach TT: a) samoczynne wyłączenie zasilania przez zabezpieczenia zwarciowe, b) samoczynne wyłączenie przez urządzenie różnicowoprądowe

W układach IT mogą występować uziemienia punktów neutralnych poprzez rezystor oraz uziemienia ochronne R_A części przewodzących dostępnych urządzeń mogących stwarzać zagrożenie porażeniowe przy doziemieniach pojedynczych.

Uziemienie punktów neutralnych przez rezystory ma za zadanie zwiększenie wartości prądów doziemnych dla skutecznego działania zabezpieczeń.

Zadaniem uziemień ochronnych jest ograniczenie napięć dotykowych na uziemionych częściach przewodzących dostępnych do wartości dopuszczalnych długotrwale lub spowodowanie zadziałania urządzenia sygnalizującego uszkodzenie lub wyłączającego zasilanie.

Połączenie przez rezystor punktu neutralnego układu IT z uziomem stacji zasilającej może spowodować w układzie IT przepięcia. W przypadkach gdy przepięcia te mogą zagrażać izolacji urządzeń niskiego napięcia punkt neutralny układu IT należy połączyć przez rezystor do uziomu niezależnego od uziomu stacji. Bliższe szczegóły dotyczące zagrożeń w sieciach IT są podane w PN-IEC 60364-4-442 [N-9].

Spełnienie wymagań stawianych uziemieniom ochronnym w układach IT uzyskuje się przez ograniczenie rezystancji uziemienia (patrz p 8.3).

8.3. Wymagania stawiane uziemieniom niskiego napięcia

Uziemienia (instalacje uziemiające) niskiego napięcia powinny spełniać następujące wymagania:

• być odporne na narażenia mechaniczne i korozję,

54

Podręcznik

•    być odporne na cieplne działanie największych prądów doziemnych,

które mogą przepływać przez ich elementy,

•    mieć rezystancję pozwalającą na realizację zadań stawianych uziemiemiu.

Oznacza to, że elementy instalacji uziemiających powinny spełniać następujące kryteria:

1) Ze względu na narażenia mechaniczne i korozję, ich elementy powinny mieć przekroje A’ nie mniejsze od przekrojów A’_mk wytrzymujących te narażenia.

^A ^ ^Amk (8.6)

2) Ze względu na cieplne działania największych prądów doziemnych, które mogą przepływać przez elementy uziemienia, elementy uziemiena powinny mieć przekroje A nie mniejsze od minimalnych przekrojów A_c podanych ze względu na cieplne działanie prądów zwarciowych doziemnych.

(8.7)

A>A_C

3) Ze względu na zadania jakie stawiane są uziemieniu ich rezystancja R_E nie powinna być większa od dopuszczalnej R_Ed, podanej w odpowiednich normach.

^Re ^ ^REd    (8.8)

Odporność na uszkodzenia mechaniczne i korozję uziemień uzyskuje się stosując odpowiednie przekroje i antykorozyjne pokrycia przewodzące (jeżeli są potrzebne) ich elementów. Wg PN-E-05115 [N-2] minimalne przekroje poprzeczne przewodów uziemiających wynoszą:

•    przewodów wykonanych z miedzi - 16 mm²,

• przewodów wykonanych z aluminium - 35 mm²,

• przewodów wykonanych ze stali    - 50 mm².

Przewody uziemiające wprowadzane do gruntu powinny być aż do połączenia ich z uziomem pokryte warstwą nie przepuszczającą wilgoci np. masą asfaltową.

Materiał i minimalne wymiary elementów uziomów (wyrobu właściwego i pokrycia antykorozyjnego przewodzącego) podano w tablicy 8.1 za PN-E-05115 [N-3],

Ze względu na cieplne działanie prądów doziemnych przepływających przez przewód uziemiający lub uziom przez czas krótszy od 5 s przekrój poprzeczny A’ powinien być obliczony wg PN-E-05115 [N-3] ze wzoru (patrz IEC 60724:1984):

A

K

ln⁰'⁺^

0,+/?

(8.9)

55

Zeszyt 12