CCF20111010009

religm zwracała się iv kierunku doczesności, nobilitowała odważnych i żądnych czynu (...^Jednocześnie religia nie może pogłębiać deficytu umiłowania ojczyzny. W ślad za wielkimi Rzymianami (Cyceron, Horacy) domaga się patriotyzmu ponad wszystko, nawet za cenę własnej kariery, własnego życia, także własnej duszy⁸⁵.

Tak zasygnalizowany pogląd N. Machiavellego wpływu religii na trwałość i siłę państwa pozwala zrozumieć przeszłe, obecne i przyszłe problemy bezpieczeństwa Europy, zrozumieć źródła potęgi państwowości amerykańskiej oraz szansę na tworzenie bezpieczeństwa Polski, jaką stanowi silna, chociaż powierzchowna i deklaratywna, religijność Polaków.

Odrzucenie przez rewolucję francuską i rewolucję bolszewicką religii Jak i tradycji, wprowadziło Europę na drogę utopijnego szaleństwa eksperymentów społecznych i państwowych, których ceną były miliony ofiar, zniszczenia wojenne, a w konsekwencji trwający wciąż upadek Europy. Niestety, samobójczy odwrót od religijności Europy Zachodniej, czego rażącym przykładem byl sprzeciw autorów Konstytucji Unii Europejskiej odwołania się w niej do wartości chrześcijańskich, grozi nieuchronną anarchią moralną⁸⁶ oraz islamiza-cją Europy.

Przeciwieństwem laicyzacji albo upadku religii w Europie mogą być Stany Zjednoczone. Dla Polski powszechna wiara katolicka stanowi jeden z podstawowych elementów tożsamości narodowej, której zachowanie stwarza szansę uniknięcia zagrożenia anarchią moralną. Warto zasygnalizować również wskazania N. Machiavellego odnośnie do charakteru sił zbrojnych jako fundamentu każdego państwa z uwagi na to, że wybór przez Polskę właściwego i koniecznego dla skutecznej obrony Polski kształtu polskich sił zbrojnych stanowi główne wyzwanie w tworzeniu bezpieczeństwa narodowego na progu XXI w.

Wyróżnia on trzy rodzaje sił zbrojnych: żołnierzy najemnych, oddziały> pomocnicze i własną milicję (współcześnie - obronę terytorialną - przyp. aut.). Pierwsze dwa są nieużyteczne i niebezpieczne, natomiast ostatni jest i nieodzowny i użyteczny*¹. Według Machiavełlego kto opiera swe panowanie na najemnikach, nigdy nie doczeka się pewnego i bezpiecznego stanu kraju, a siły pomocnicze, przez które rozumie siły zbrojne oddane do dyspozycji, opłacane i dowodzone przez inny kraj, są one jeszcze bardziej niebezpieczne niż oddziały składające się z najemników**.

Właściwe <lla państwa oddziały własne to oddziały zbrojne, które reb utu-ją się własnych poddanych lub obywateli. Nie ma wierniejszych, praw-

•' TnnPc, u, 72,

lim Nnwitk .lr/.iornński: „Smętnie widzę przyszłość Zachodu - anarchia moralna”.

( yt /u A Klklln, op. cii, s. 76.

” I iim/c, N, 75, 76.

dziwszych i lepszych od nich żołnierzy. Tylko oni posiadają niezbędnego patriotycznego ducha walki i to oni, a nie pieniądze, są nerwem wojny. Dlatego każda dobrze zorganizowana wspólnota rozporządza własnymi silami zbrojnymi⁸⁹. Tym postulatem własnych oddziałów N. Machiavelli o 300 lat wyprzedził napoleoński system armii narodowej⁹⁰. Własne siły zbrojne według Ma-chiavellego powinny mieć milicyjny charakter (współcześnie—terytorialny—pizyp. aut.), w których składzie nie byłoby ani zawodowych szeregowców, ani zawodowych oficerów. Każdy powinien w czasie pokoju wykonywać zawód cywilny i po każdej wojnie niezwłocznie do wykonywania tego zawodu wracać⁹¹ . Ponadto według Machiavellego milicyjna armia ma ponadto tę zaletę, że jest stosunkowo tania. Przede wszystkim jednak sprzyja wolności, zgodzie, wierności, gotowości do życia w pokoju i bojaźni bożej⁹¹.

PostulatN. Machiavellego odnoszący się do milicyjnego charakteiu sił zbrojnych został ujęty po doświadczeniach zwycięskiej wojny o niepodległość w... Konstytucji Stanów Zjednoczonych Ameryki: Dobrze zorganizowana milicja (współcześnie obrona terytorialna—przyp. aut.) jest niezbędna dla bezpieczeństwa wolnego państwa (...). W Polsce walkę o stworzenie powszechnej milicji (współcześnie obrony terytorialnej -przyp. aut.) podjął, w wyniku swych doświadczeń w wojnie o niepodległość Stanów Zjednoczonych, gen. T. Kościuszko zarówno w okresie Sejmu Czteroletniego, jak i w okresie powstania kościuszkowskiego. Zlekceważenie przez władze IIRP stworzenia zawczasu powszechnej obrony terytorialnej⁹³ można uznać za jedną z głównych przyczyn „piorunującej klęski wrześniowej”. Głównym wyzwaniem, a zarazem szansą w tworzeniu bezpieczeństwa Polski jest zorganizowanie, obok niewielkich mobilnych wojsk operacyjnych, powszechnej obrony terytorialnej, jako właściwego i koniecznego komponentu obronnego systemu wojskowego Polski zapewniającego skuteczne odstraszanie i obronę oraz wsparcie władzy i społeczeństwa w sytuacjach zagrożeń niemilitamych⁹⁴. Postulat stworzenia wstąpienia Polski do NATO prof. Z. Brzeziński i Jan Nowak-Jeziorański.

⁹⁹ Tamże, s. 76.

⁹⁰    Napoleon: „Tylko armia narodowa może zapewnić republice spokój i poszanowanie z zewnątrz” (1802 r.).

⁹¹    Cyt. za: A. Riklin, op. cit., s. 76.

⁹²    Tamże, s. 77.

⁹³    Armię Krajową (ówczesne określenie obrony terytorialnej) tworzono dopiero po klęsce wrześniowej w warunkach okupacji, braku kadry dowódczej (w niewoli) i braku podstawowej broni.

⁹⁹ Por. „Współczesne, zachodnie określenie: Obrona terytorialna — komponent nowoczesnej struktury militarnej, którego powiązanie z systemem niemi litamym, w decydujący sposób wpływa na skuteczność obrony narodowej”, International Military and Defense Encyklopedia, Washington 1993, t. 2, s. 2217-2218.

33