CCF20111121001

Schemat 1. Struktura budżetu głównego

Przystąpimy teraz do omówienia zasad sporządzania budżetu głównego. Procedurę należy rozpocząć od opracowania budżetów szczegółowych w następującej kolejności:

. A. Budżet sprzedaży wraz z oszacowaniem przyszłych wpływów pieniężnych.

B.    Budżet produkcji (lub zakupów towarów w przedsiębiorstwach handlowych).

C.    Budżet materiałów bezpośrednich wraz z oszacowaniem wydatków z tego tytułu.

D.    Budżet robocizny bezpośredniej.

E.    Budżet pośrednich kosztów produkcji.

F.    Budżet zapasów magazynowych.

G.    Budżet kosztów ogólnych (kosztów sprzedaży i administracji).

H.    Budżet wpływów i wydatków pieniężnych.

I.    Rachunek wyników pro formo.

J.    Bilans pro forma. [7]

Budżet sprzedaży jest tworzony na podstawie prognozy sprzedaży biorącej pod uwagę zarówno potencjał całego rynku, jak i konkretnego przedsiębiorstwa. Prognoza musi uwzględniać następujące czynniki:

1)    dane dotyczące sprzedaży zrealizowanej w poprzednich okresach,

2)    politykę cenową przedsiębiorstwa,

3)    nie zrealizowane zamówienia,

4)    badania rynku,

5)    ogólną sytuację makroekonomiczną,

6)    sytuację ekonomiczną branży, w której działa dane przedsiębiorstwo,

7)    promocje i reklamę własnych produktów,

8)    konkurencyjność na rynku,

9)    udział w rynku.

W opracowywaniu prognozy sprzedaży wykorzystuje się przede wszystkim narzędzia statystyczne: analizę regresji i korelacji, projekcje cyklów i trendów, modele ekonometryczne dotyczące branży czy nawet całej gospodarki narodowej. [7]

Jak już wspomniano, tworzenie budżetu głównego ma swój początek w opracowaniu budżetu sprzedaży, a pozostałe jego części w różny sposób zależą od ustaleń w nim zawartych. Opracowanie rozpoczyna się od przemnożenia oczekiwanej wielkości sprzedaży wyrażonej w jednostkach naturalnych przez ceny jednostkowe poszczególnych produktów. Kolejnym krokiem jest oszacowanie realizowanych wpływów ze sprzedaży, zarówno dotyczących bieżącego okresu, jak i okresów poprzednich, i przedstawienie ich w formie preliminarza wpływów. Ponieważ procedurę budżetowania rozpoczyna się od opracowania budżetu sprzedaży, od którego zależą w istotny sposób inne budżety częściowe, należy poświęci*, mu większą

23