gdzie: 0m - strumień wytworzony przez przepływ biegunów, 0 - strumień użyteczny wytwarzający sem, 0, - strumień rozproszony
W związku z tym wartość strumienia magnetycznego w biegunie 0m musi być większa niż wartość strumienia twomika (strumienia użytecznego). Zwykle przyjmuje się:
0m= (1,15 + 1,25) 0
Stosunek strumienia magnetycznego w biegunie do strumienia użytecznego nazywa się współczynnikiem rozproszenia:
—- = a 0
Ponieważ strumień 0 warunkuje indukowanie się siły elektromotorycznej w uzwojeniu twomika, punktem wyjścia do obliczeń obwodu magnetycznego jest zawsze tenże strumień.
2.6. Napięci indukowane w maszynie prądu stałego
W jednym pręcie o długości czynnej /,, poruszającym się z prędkością liniową v w polu magnetycznym o indukcji indukuje się napięcie:
V.e = BJS
W jednym zwoju, mającym 2 boki o długości /,, indukuje się napięcie Ua =2 BJ.v
W całej maszynie prądu stałego, mającej Q żłobków oraz 2 w boków w żłobku, której zezwoje mają zwojność Nc liczba prętów wynosi z - 2uQNc, a liczba zwojów z/2 = uQNc. Uzwojenie twomika ma 2 a gałęzi równoległych, więc liczba-zwojów połączonych szeregowo w jednej gałęzi uzwojenia wynosi:
Przy zastąpieniu rzeczywistego rozkładu indukcji Ra rozkładem prostokątnym o wartości lig ~ można przyjąć, że liczba czynnych zwojów wynosi a,Ns. Zatem napięcie indukowane w uzwojeniu:
U,=°.N'U,.=a.j-Btl.v
Prędkość obwodowa v (m • s'1) jest z prędkością obrotową n (obr/min) związana zależnością:
_ 7!^n ~60~
a średnica z/jest z podziałką biegunową tp i liczbą par biegunów p związana zależnością:
n
na tej podstawie napięcie indukowane:
s
z 2 pn ——-—a 2ci 60
Strumień magnetyczny wynosi: więc napięcie indukowane
42