w maszynie prądu stałego
stałego , geometryczna oś nculialrm(4),r/.cczywista oś ncutralna(5)
Strumień magnetyczny twomika jest skierowany prostopadle do strumienia głównego. Strumień twomika nakładając się na strumień główny , zniekształca go dając pewien strumień wypadkowy (Rys. 19). Rozkład indukcji magnetycznej na obwodzie maszyny przedstawia krzywa 3 na (Rys.20) .Zniekształcenie głównego pola magnetycznego przez pole magnetyczne twomika jest nazywane oddziaływaniem twomika.
Wskutek oddziaływania twomika :
1.Zmienia się rozkład indukcji pod biegunami.
2.Indukcja jest równa zeru nie w osi neutralnej maszyny , lecz w punkcie przesuniętym w stosunku do niej o pewien kąt.
3.Zmniejsza się wypadkowy strumień w maszynie nasyconej .
Zniekształcenia przebiegu Indukcji pod biegunami powoduje ,że w niektórych zewojach znajdujących się w polu o większej indukcji, indukuje się większe napięcie niż przy biegu jałowym; może to być powodem zwiększenia napięcia międzywycinkowego do takiej wartości, że wystąpi iskrzenie na komutatorze.
Przesunięcie osi neutralnej powoduje, że w osi poprzecznej, gdzie są umieszczone szczotki, występuje pole magnetyczne o pewnej indukcji magnetycznej, a więc w zwojach zwartych przez szczotkę indukuje się napięcie, co powoduje przepływ znacznego prądu w tych obwodach i pojawienie się iskrzenia pod szczotkami. Zmniejszenie strumienia powoduje spadek indukowanego napięcia Najbardziej niekorzystne dla pracy maszyny jest przesunięcie osi neutralnej. Aby przeciwdziałać jego skutkom, należałoby każdorazowo przesuwać szczotki do nowej strefy neutralnej, jest to jednak uciążliwe. Obecnie tego sposobu nie stosuje się, wykonuje się natomiast dodatkowo małe bieguny międzybiegunami głównymi i uzwojenie ich zasila się tak, aby strumień przez nie wytwarzany kompensował w osi neutralnej strumień wywołany oddziaływaniem twomika. Ponieważ działanie tych biegunów, zwanych biegunami komutacyjnymi (łub pomocniczymi), musi być proporcjonalne do prądu wirnika, ich uzwojenia są połączone szeregowo z uzwojeniem wirnika.
Bieguny pomocnicze nie likwidują zniekształcenia poła pod biegunami głównymi, działają jedynie w strefie neutralnej. Aby zlikwidować oddziaływanie twomika w strefie biegunów głównych, w nabiegunnikach biegunów głównych umieszcza się specjalne uzwojenie, zwane uzwojeniem kompensacyjnym , połączone szeregowo z uzwojeniem twomika, przy czym kierunek prądu musi być przeciwny do kierunku prądu twomika pod danym biegunem .
Twomik
O
Uzwojenie
kompensacyjne
-
Uzwojenie
biegunów
komutacyjnych
\ Uzwojenie . wzbudzające
Rys.21. Połączenie uzwojcnia-bicgunów komutacyjnych i uzwojenia kompensacyjnego w maszynie bocznikowej