CCF20140127005 (2)

kowic zespołu muszą współpracować ze sobą, aby utrzymać określoną definicję sytuacji przed swoją widownią, to nie są zdolni utrzymać tego samego stanu ducha co ich widzowie — wspólnicy w tworzeniu pozorów i są zmuszeni uważać siebie za osoby „wtajemniczone”, przed którymi niemożliwe jest zachowanie fasady. Koledzy z zespołu, zależnie od tego, jak często występują jako zespół i jak wiele spraw wchodzi w zakres ich zainteresowania jako twórców wrażeń, wiążą się ze sobą przez uprawnienia do czegoś, co można by nazwać zażyłością. Między kolegami z zespołu przywilej poufałości, która może tworzyć rodzaj bliskości bez ciepła, nie musi być czymś organicznym, tworzącym się powoli w miarę upływu czasu razem spędzanego; jest ra-i czej formalnym związkiem, automatycznie rozcią-/ ganym na jednostkę, która przystępuje do zespołu.

Zwracając uwagę, że koledzy z zespołu pozostają ze sobą w stosunkach wzajemnej zależności i zażyłości, nie chciałbym zaciemnać różnic między powstałą w ten sposób grupą a grupami innych rodzajów, takimi jak grupa nieformalna czy klika. Kolegą z zespołu jest ktoś, od czyjej dramaturgicznej współpracy jest się zależnym w narzucaniu publiczności określonej definicji sytuacji. Nawet jeśli taka osoba znajduje się poza zasięgiem nieformalnych sankcji i stara się popsuć zespołowy występ lub nadać mu charakter indywidualnego popisu nie przestaje być przez to częścią zespołu. W gruncie rzeczy może ona powodować ten rodzaj trudności właśnie dlatego, że jest częścią zespołu. Tak więc izolowany robotnik podbijający normy w fabryce nie przestaje być częścią zespołu, chociaż jego działalność produkcyjna przeczy wrażeniu o wypełnianym dniu roboczym, jakie starają się stworzyć inni robotnicy. Można go całkowicie zignorować jako przedmiot przyjaźni, ale nie można go pominąć jako osoby zagrażającej definicji sytuacji przyjętej

130

przez zespół. Podobnie, na zabawie dziewczęta mogą unikać swojej puszcznlskiej koleżanki, ula w pewnym sensie jest ona częścią ich zespołu i zagraża wspólnie utrzymywanej przez nie definicji, według której dziewczyna jest trudno osiągalną zdobyczą seksualną. Dlatego też, chociaż partnerzy z zespołu często godzą się jakoś skierować swe wysiłki ku obronie przed zagrożeniem z zewnątrz, tworząc tym samym grupę nieformalną, takiego nieformalnego układu nie można uznać za kryterium wyodrębnienia żespołu.

Członkowie nieformalnej kliki (nazywamy w ten sposób niewielką liczbę osób łączących się w celu nieformalnej zabawy) także mogą tworzyć zespół, ponieważ przeważnie muszą współpracować ze sobą w taktownym ukrywaniu swojej wyłączności przed pewnymi nieczłonkami, jednocześnie chwaląc się nią snobistycznie przed innymi. Istnieje jednak znacząca różnica między pojęciami „zespołu” i „kliki”. W wielkich całościach społecznych jednostki

0    danej pozycji społecznej łączy ze sobą konieczność współpracy w celu utrzymania wspólnej definicji sytuacji wobec tych na górze i tych na do-, le. W ten sposób jednostki, które pod wieloma ważnymi względami mogą być niepodobne do siebie

1    pragnąć zachowania społecznego dystansu, znajdują się w stosunku przymusowej zażyłości, jaka cechuje członków zespołu inscenizujących wspólnie przedstawienie. Często wydaje się, że małe kliki powstają nie po to, by chronić interesy tych, z którymi jednostka razem występuje, ale raczej po to, by chronić ją przed niechcianą identyfikacją z nimi. Tak więc kliki często chronią jednostkę nie przed osobami o innej pozycji społecznej, ale przed osobami o takiej samej pozycji. Stąd chociaż wszyscy członkowie jakiejś kliki mogą mieć taki sam status, istotne może być to, aby nie wszystkie oso-

131

9*