okręgach. Do uzyskania mandatu konieczne było zdobycie 65% głosów. Mandaty. które nie uzyskały wymaganej liczby głosów, były przekazywane na szczebel regionalny, gdzie rozdzielało się je na podstawie zasady proporcjonalności.
Istotą rozstrzygnięć referendalnych z r. 1993 było zaaprobowanie przez wyborców zmian prawa wyborczego w kierunku systemu większościowego typu angielskiego w wyborach do Senatu przy pozostawieniu w obu izbach pewnych korektur właściwych systemowi proporcjonalnemu. W Izbie Deputowanych obowiązuje system większościowy dla obsadzania 75% mandatów w każdym okręgu oraz system proporcjonalny wobec list konkurujących ze sobą o 25% mandatów. W okręgach jednomandatowych wprowadzono w obu izbach jednakowe zasady zgłaszania kandydatów. Partie lub grupy polityczne, które chcą zgłosić swoich kandydatów, mają obowiązek złożyć w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych symbole list wyborczych, łącznie ze wskazaniem nazwy partii albo grupy. Jedynie w wyborach do Senatu dopuszcza się zgłaszanie kandydatów niezależnych. W okręgach jednomandatowych wszystkie kandydatury deputowanych powinny być poparte przez co najmniej 500 i nie więcej niż 1000 wyborców wpisanych do gminnych spisów wyborców. W obu ordynacjach nie jest obecnie możliwe kandydowanie w kilku okręgach jednomandatowych, jak rów nież jednoczesne kandydowanie do obu izb parlamentu.
W wyborach do Izby Deputowanych 475 mandatów obsadzanych jest w okręgach jednomandatowych i 155 w wyborach proporcjonalnych. W tym celu całość terytorium Włoch podzielona jest na 27 okręgów. Każdy wyborca posiada dwa głosy. W okręgu jednomandatowym mandat zdobywa w jednej mrze ten kandydat, który uzyskał największą liczbę głosów. W stosunku do pozostałych mandatów stosuje się skomplikowany system wewnętrznych zwykłych ilorazów i największych reszt. W pierwszym etapie określa się te listy, kićre przekroczyły czteroprocentowy próg zaporowy, w drugim zaś następuje przyznanie poszczególnym listom odpowiedniej liczby mandatów na całym terytorium kraju. W ostatnim natomiast następuje przyznanie poszczególnym listom odpowiedniej liczby mandatów, rozdzielając je pomiędzy okręgi wyborcze. Podobne zasady obowiązują w tym zakresie w wyborach do Senatu, z tą jednak różnicą, iż okręgami wyborczymi są regiony i rozdział 83 mandatów odbywa się nie na poziomie ogólnokrajowym, lecz na poziomie regionalnym.
Obecne rozwiązania ordynacji wyborczej, przewidujące, iż 155 mandatów w Izbie Deputowanych wyłanianych jest w wyborach proporcjonalnych, powodują. że w wyborach obok dwóch wielkich bloków centrolewicy (koalicja Drzewa Oliwnego) i centroprawicy (Obóz Wolności) poszczególne partie wystawiają swoje własne listy wyborcze.
System mieszany pozwala zatem przetrwać na scenie politycznej Włoch małym partiom, powodując, że nie jest możliwe stworzenie bez nich większości parlamentarnej. Dlatego też w kwietniu 1999 r. odbyło się referendum w sprawie zniesienia systemu proporcjonalnego w wyborach do Izby Deputowanych, Łtóre w wyniku niewystarczającej frekwencji nie przyniosło rozstrzygnięcia.
77