CCI00198

można tak ważne, jak korzystanie z lojalności własnej partii w Kongresie, aż po tak trywialne, jak oferowanie przez prezydenta członkom Kongresu, niezależnie od ich przynależności partyjnej, korzyści w postaci funduszów na finansowanie w ich okręgach wyborczych określonych inwestycji i osobistego poparcia prezydenta dla poczynań członka Kongresu sprzyjającego jego inicjatywie. W rezultacie obecnie prezydenci uzyskują poparcie dla ponad 50% swych propozycji legislacyjnych, i to niezależnie od tego, czy dysponują większością partyjną w Kongresie. Do najbardziej popieranych prezydentów w forsowaniu ich programu legislacyjnego należeli w drugiej połowie ubiegłego stulecia: L. Johnson i w początkach swej pierwszej kadencji - R. Reagan.

Realizacji funkcji legislacyjnych prezydenta dobrze służy instytucja weta. Prezydent dysponuje dwoma podstawowymi rodzajami weta - regularnym i „kieszonkowym”. W pierwszym przypadku, nie zgadzając się na regulację ustawy, odmawia jej podpisania, i w ten sposób faktycznie unicestwia akt Kongresu, gdyż do rzadkości należy obalenie prezydenckiego weta większością 2/3 głosów Kongresu - zdarza się to zaledwie w kilku procentach przypadków. W odniesieniu do weta kieszonkowego działanie prezydenta jest jeszcze łatwiejsze - w sytuacji gdy projekt ustawy trafia do podpisu w ciągu ostatnich 10 dni sesji Kongresu niezajęcie przez prezydenta stanowiska nie pozwala na wejście w życie ustawy. Jest to dogodny dla prezydenta środek protestu przeciwko ustawom, których nie aprobuje, zważywszy, że wiele ustaw uchwalanych jest w końcu sesji Kongresu, a niepodpisanie ustawy w tym przypadku nie daje Kongresowi nawet szansy jej powtórnego przegłosowania. Formalnie korzystanie z prawa weta tylko częściowo wskazuje na jego rolę. O sile tego środka hamowania Kongresu świadczy posługiwanie się przez prezydenta zagrożeniem użycia weta, co wielokrotnie wpływa w Kongresie na zmianę treści ustawy. Prezydent ma również możliwość zastosowania nieformalnego weta - „zamrożenia” kredytów na realizację nieaprobowanej przez niego ustawy bądź niewydanie aktu prawnego koniecznego do wykonania takiej ustawy. Korzystanie z nieformalnego prawa inicjatywy ustawodawczej i weta oraz zagrożenia nim pozwala prezydentowi na skuteczne realizowanie przez niego programu ustawodawczego władzy wykonawczej.

W sytuacji mocarstwowej pozycji Stanów Zjednoczonych w świecie do funkcji umacniających znacznie pozycję prezydenta należy kierowanie polityką zagraniczną i stanowisko głównodowodzącego sił zbrojnych USA. W amerykańskim systemie rządów wyłączna władza w stosunkach międzynarodowych należy do szefa władzy wykonawczej, a Kongres powinien się w tej mierze podporządkować decyzjom prezydenta. Jego uprawnienia polegają na: nominowaniu reprezentantów Stanów Zjednoczonych za granicą, zawieraniu (za zgodą i radą Senatu) traktatów międzynarodowych oraz przyjmowania ambasadorów i innych przedstawicieli obcych państw. Tylko prezydent i jego przedstawiciele mogą służyć jako pełnomocnicy Stanów Zjednoczonych w kontaktach z zagranicą.

204