Chemia1
8

I liuliMiiiii |n 11 ioi i iii /lin

Hy«. 1.22. Niemetale cechują się zróżnicowanym zabarwieniem i mogą występować w temperaturze poko jowej w różnych stanach skupienia.

Niemetale są. z nielicznymi wyjątkami (fosfor biały, grafit, tzw. siarka plastyczna), kruche i pod wpływem sił zewnętrznych ulegają rozdrobnieniu do postaci sproszkowanej. Niektóre z nich są zupełnie przezroczyste dla światła, na przykład wodór, azot i helowce.

Pozostałe właściwości fizyczne, takie jak: twardość, gęstość, zakres temperatury topnienia i wrzenia, nie różnicują przedstawionych powyżej grup pierwiastków chemicznych. Zarówno wśród metali, jak i niemetali znajdują się na przykład pierwiastki bardzo miękkie (sód, potas, ołów, ale i grafit oraz biały fosfor) i bardzo twarde (diament, bor, chrom oraz ruten).

Doświadczenia

Opis właściwości fizycznych pierwiastków

Obejrzyj próbki dostępnych ci pierwiastków i opisz ich stan skupienia, twardość, barwę oraz formę krystaliczną.

Badanie gęstości pierwiastków

Przygotuj próbki cynku, miedzi i siarki krystalicznej o objętości około l-2 cm³. Każdą próbkę zważ z dokładnością do setnych części grama, a następnie włóż do cylindra o pojemności 10 cm³, napełnionego do połowy wodą. Zanotuj, o ile zwiększyła się objętość po włożeniu próbki. Oblicz objętość próbek, odejmując od siebie obie wartości odczytane na podziałce cylindra. Określ gęstość pierwiastków, korzystając ze wzoru:

I _ ^próbki

'próbki

gdzie (I oznacza gęstość, iii masę, a V objętość Poiownaj wyznaczone w ku sposob gęsi ości / wai kiściami labelaryi n\ mi

I '» '•uli’tMnt:|o |iiii'ili' i/yll |ilmwln'.lk! chiiinli .'im

I" I Mli 1. 11. IIIII I III <111 ll. I

"'ii r.l 11 ii p |rs/.c/c gi 111 >. i i ■ ' ii i k 11 w o właściwo ’ " li |inMi'iliiich, nazywana r Inii I ii I it III i I )o gi lipy lej 'I" liny między innymi ar " I i /rui i german.

german

i ■' i I *< 11 n u • 1. i li • wyglądem

......Il!l.l|.| IIIMl.lle

i ' i iio/powszechnienie pierwiastków

ii• ¹1' ,n)/powszechnienie w przyrodzie” dotyczące pierwiastków ''i .precyzowania. Możemy omawiać rozpowszechnienie ¹ ■ i.i .i ków we wszechświecie, na Ziemi jako całości lub określać

• ...... pierwiastków w zewnętrznych warstwach Ziemi. Najdokładniej

- min w sianie zbadać tylko rozpowszechnienie pierwiastków u. ii/nych warstwach Ziemi. Warstwy te tradycyjnie dzielimy na: li-' '• {.i właściwie jej zewnętrzną 15-kilometrową warstwę), hydrosferę a 111 • i*i li i ę.

1. tlen	46,1%	11. fosfor	0,11%
2. krzem	27,0%	12. mangan	0,09%
3. glin	7,9%	13. fluor	0,07%
4. żelazo	4,9%	14. bar	0,05%
5. wapń	4,1%	15. węgiel	0,02%
6. sód	2,4%	16. stront	0,04%
7. magnez	2,2%	17. siarka	0,03%
8. potas	2,1%	18. cyrkon	0,02%
9. tytan	0,6%	19. wanad	0,01%
10. wodór	0,2%	20. chlor	0,01%

97,5%    0,45%

łącznie: 97,5% + 0,45% razem ~ 98% pozostałe ~ 2%

i a. i / Rozpowszechnienie pierwiastków chemicznych w górnych warstwach skorupy Ziemi (w procen-¹ ■■ li masowyih)

powyższej tabeli wynika, że w górnych warstwach skorupy Ziemi i" /względnie dominuje tlen. Jest on najbardziej pospolitym pierwiast-i i. ni w litosferze i hydrosferze, zajmuje drugie miejsce w atmosferze i i.mówi jeden / głównych składników biosfery. Tlen występuje w sta-iin wolnym (jako (), i (),) i w postaci bardzo różnorodnych związków duli i wieloskładnikowych, w tym tak istotnych, jak woda i dwutlenek \\i, gja I )|niego związki llcini należą do najważniejszych, a tym samym