( ) Himimii |n < li!< u owi i iw
l< (II (II l /n\
/n i U Cii CII
X X
lub
CII.
+ ZnX,
Zn + CH2—(CH2)„—CH2 — (CH2)„
X X ^
gdzie R to podstawnik alkilowy, X to Cl, Br, I, na przykład:
Zn + CH3—CH—CH, — CH3—CH=CH, + ZnBr,
11“
Br Br
.CH,
CH,
lub
Zn + CH,—CH,—CH, — CH2 + ZnCl,
Cl Cl xch,
2. Reakcje
a) addycja wody:
R—CH=CH2 + HOH R—CH—CH3
OH
gdzie R to podstawnik alkilowy, na przykład:
CH3—CH=CH2 + HOH — CH3—CH—CH3
OH
(zgodnie z regułą Markownikowa).
b) addycja chlorowców:
r_CH=CH, + X2 — R—CH—CH,
X X
gdzie R to podstawnik alkilowy, X to Cl, Br, I, na przykład: CH3—CH=CH, + Br, — CH3—CH—CH2
Br Br
c) addycja chlorowcowodorów:
R—CH=CH, + HX — R—CH—CH3
X
gdzie R to podstawnik alkilowy, X to Cl, Br, I, na przykład: CH3—CH=CH2 + HI —. CH3—CH—CH3
I
(zgodnie / regułą Markownikowa).
gdzie li in podstawnik alkilmw n.i pi/.yklail:
NI
e) polimeryzacja, na przykład otrzymywanie polipropylenu:
katalizator
CH,—CH —
I
CH,
(I ) .11 li l\ < |.I Wl ul< II II
li CII ( I
li (
( I
n CH=CH, —* -
CH,
III. Alkiny
Otrzymywanie
a) eliminacja chlorowców:
X X
R—C—CH + 2 Zn — R—C=CH + 2 ZnX,
X X
gdzie R to podstawnik alkilowy, X to Cl, Br, 1, na przykład:
Br Br
HC—CH + 2 Zn — HC=CH + 2 ZnBr,
I I
Br Br
b) eliminacja chlorowcowodorów:
alkohol
R—CH—CH, + 2 KOH —* R—C=CH + 2 KX + 2 H,0
I I
X X
gdzie R to podstawnik alkilowy, X to Cl, Br, I, na przykład:
Br Br
I I alkohol
H,C—CH2 + 2 KOH — HC=CH + 2 KBr + 2 H,0
c) acetylen otrzymuje się z karbidu:
CaC2 + 2 H,0 — Ca(OH), + C2H2
Reakcje
a) addycja wodoru:
RC=CH + 2H, — RCH,—CH, na przykład:
Ni
HC=CH + 2H2 — H3C—CH,
b) addycja chlorowców:
RC=CH + 2X2 — RCX2—CHX2 gdzie R lo podstawnik alkilowy, X to Cl, Br, I, na przykład: IIC=CII + 2 Br, • Br ,l IC—CHBr,
im