3. Wprowadzenie w 1996 r., przez XXIII Dyrekcję Generalną do spraw Przedsiębiorczości „ECONETT” - Systemu Informacyjnego Komisji Europejskiej dla Ekologicznych Podróży i Turystyki1.
W grudniu 1995 roku odbyło się specjalne forum na temat turystyki, na którym ustalono, iż konieczne jest wzmocnienie działań prowadzonych przez Wspólnotę, aby w oparciu o programy wielostronne i transeuropejskie stworzyć średnio - i długookresową strategię rozwoju turystyki.
„Zielona Księga dotycząca roli Unii w dziedzinie turystyki”, zawierała opis dotychczasowych działań prowadzonych przez Wspólnotę w zakresie turystyki oraz wielkość dostępnych środków. Po raz kolejny uzasadniano celowość wyodrębnienia się na szczeblu Unii Europejskiej polityki turystycznej. Zdaniem autorów „Zielonej Księgi...” za powstaniem samodzielnej polityki turystycznej Wspólnoty przemawiają następujące czynniki:
• realizacja podstawowych celów UE sformułowanych w Traktacie Rzymskim;
• przyspieszenie procesu osiągnięcia gospodarczej i społecznej spoistości Unii;
• wdrażanie koncepcji zrównoważonego rozwoju w gospodarce;
• rozwój małych i średnich przedsiębiorstw turystycznych;
• przyczynianie się do promowania europejskiej tożsamości;
• wprowadzanie nowych zmian strukturalnych i technologicznych w przemyśle turystycznym i gospodarce turystycznej.
Opublikowanie „Zielonej Księgi...” rozpoczęło dyskusję na temat najważniejszych problemów rozwoju turystyki. Wadą tego dokumentu było brak sugestii dla organów Unii, co do ostatecznych rozwiązań, jakie powinny być przyjęte przez Unię Europejską.
Wieloletni program wspomagania turystyki europejskiej „PHILOXENIA” (1997-2000) podkreśla rolę i znaczenie turystyki w tworzeniu nowych miejsc pracy, przyczynianiu się do osiągania ekonomicznej i socjalnej spójności UE, wkładu w rozwój regionów słabiej rozwiniętych, w ochronę środowiska naturalnego, propagowaniu dziedzictwa kulturowego oraz promowaniu europejskiej tożsamości. W tym projekcie przedstawiono również priorytety w dziedzinie turystyki, takie jak:
• poprawa wiedzy na temat turystyki;
• poprawa prawnego i finansowego otoczenia turystyki;
• podniesienie jakości w turystyce europejskiej;
• wzrost liczby turystów z państw trzecich.
Projekt programu „PHILOXENIA” nie został przyjęty przez Radę i został odrzucony w 1997 roku ze względu na słabe uwzględnienie potrzeb ochrony środowiska i walki z tzw. seksturystyką. Po odrzuceniu projektu przystąpiono do przygotowania drugiej wersji. Za podstawę przyjęto następujące priorytety: porozumienie narodów, orientacja na jakość europejskiej oferty turystycznej, zwiększenie konkurencyjności regionów turystycznych zjednoczonej Europy. Powołano następujące Grupy Robocze PHILOXENIA: ds. zatrudnienia, ds. polityki wobec małych i średnich przedsiębiorstw, ds. euro (znaczenie euro dla turystyki), ds. techniki i informacji, ds. polityki regionalnej i wyrównywania dysparytetów.
Analiza wydanych przez Wspólnotę aktów normatywnych dotyczących turystyki w latach 1984 - 1996, świadczy o tym, że starano się wydzielić problematykę turystyki z istniejących wspólnych polityk Unii Europejskiej, aby stworzyć odrębną politykę turystyczną. W corocznych w raportach Komisji Europejskiej, podkreślających rolę i znaczenie międzynarodowej turystyki dla rozwoju gospodarczego i społecznego państw członkowskich, turystyka traktowana jest jako sektor gospodarczy. Na przeszkodzie powstania wspólnotowej polityki turystycznej stoi brak bezwzględnego zaangażowania władz państwowych w nawiązaniu konstruktywnego i trwałego dialogu ze wszystkim partnerami (sektor państwowy, sektor prywatny, społeczeństwo). Niezbędne jest ponadto ujednolicenie struktur prawodawczych, kształtowania planów na płaszczyźnie regionalnej, koordynowania działania różnych gałęzi administracji2. Komisja Europejska, mając na uwadze różnorodność i fragmentaryczność sektora turystycznego i brak mu z tego powodu jasno określonej tożsamości, podjęła działania na rzecz wyjaśnienia dlaczego turystyka, mimo swego znaczenia gospodarczego i społecznego nie jest obecna w polityce Wspólnoty, odwołując się do art. 5 decyzji Rady z 13.07.1992 r. w sprawie działań Wspól-
169
Praca zbiorowa T. Burzyński, M. Łabaj, TUrystyka rekreacyjna oraz turystyka specjalistyczna, Warszawa: Wydawnictwo Eurecna SRL-CNA 2003, s. 43.
Raport Komisji Europejskiej - 1998 roku. W sprawie turystyki, www rcie. lodz.pl./docs.