choroszy9

139

(rys. 5.74b) lub płytki o takim samym zarysie jak przedmiot (rys. 5.74c), a także kołki, między które wkłada się przedmiot (rys. 5.74d). Wymiary powierzchni ograniczonej przez te elementy powinny być o 2-4 mm większe - we wszystkich kierunkach jednakowo - od wymiarów obrysu przedmiotu.

5.3. ELEMENTY OPOROWE I PODPOROWE

Omówione wcześniej elementy ustalające, takie jak: kołki, płytki oporowe czy płaszczyzny korpusu w wielu przypadkach spełniają funkcję elementów oporowych. Oprócz nich przydatne do oparcia przedmiotu mogą być specjalne elementy zarówno stałe (rys. 5.75), jak i nastawne lub samonastawne (rys. 5.76). Te ostatnie pozwalają kompensować odchyłki przedmiotów obrabianych.

Rys. 5.75. Odmiany elementów oporowych stałych: a), b), c) elementy przymocowane do bocznej ściany uchwytu; d) element osadzony w podstawie uchwytu

Rys. 5.76. Odmiany elementów oporowych samonastawnych: a) płytka półokrągła, b) płytka zc sworzniem

Odmianę elementów oporowych stanowią tzw. elementy zabierające. Służą one do odbierania przedmiotowi ustalonemu na trzpieniu lub w otworze uchwytu możliwości obracania się wokół osi, np. kołek 1 w uchwycie tokarskim (rys. 5.77).

Elementy podporowe mogą być regulowane (rys. 5.78) lub samonastawne (rys. 5.11 i 5.79). W pierwszym przypadku elementy te podpierają przedmiot z siłą zależną od obsługującego uchwyt, a w drugim - ze stałą siłą, wywieraną przez sprężynę, a w położeniu pracy są zaciskane śrubą.

Niekiedy przydatne są urządzenia podpierające przedmiot w kilku miej-ich. Przykład takiego rozwiązania pokazano na rysunku 5.80. Widać na nim, że śru-. może się poruszać w otworze korpusu wraz z suwakami klinowymi, sprężyną i na-