449
Wzorcowy plan obróbki koła zębatego w produkcji seryjnej o twardości mniejszej od 35HRC jest następujący:
Nr operacji Treść operacji
1 Wiercenie otworu oraz obróbka zgrubna pozostałych powierzchni
2 Przeciąganie otworu łącznie z wielowypustem lub wpustem
3 Toczenie kształtujące powierzchni zewnętrznych na bazie otworu
4 Nacięcie zębów
5 Obróbka wykańczająca zębów
6 Kontrola
Rys. 21.1. Ząb nawęglany: a - prawidłowe rozłożenie warstwy nawęglonej, b -nawęglanie całego zęba z modyfikacją jego zarysu
Inaczej przedstawiają się plany obróbki kół zębatych hartowanych lub nawęglanych i hartowanych. W pierwszym przypadku przede wszystkim staramy się zmniejszyć odkształcenia przedmiotu w czasie gwałtownego studzenia. Zmniejszeniu stopnia tego odkształcenia sprzyja staranne ułożenie przedmiotów w piecu i studzenie pod prasą lub w specjalnym urządzeniu, a także zastąpienie hartowania na wskroś hartowaniem indukcyjnym. Natomiast w przypadku obróbki cieplno-chemicznej powinno się uzyskać miękki rdzeń i twarde, odporne na ścieranie, powierzchnie robocze zębów. Jest kilka sposobów spełnienia tego warunku, a mianowicie miedziowanie wieńca koła zębatego przed nacięciem zębów, przez wykonanie zębów wyższych i pozostawienie naddatku oraz jego usunięcie po nawęglaniu (rys. 21.1 a), przez modyfikację zarysu za pomocą wiórkowania po nawęglaniu zębów (rys. 21. Ib). Najlepiej zilustrują to zagadnienie przedstawione dwie wersje procesu technologicznego koła zębatego nawęglanego i hartowanego na niektórych powierzchniach.
Wersja 1 - z usuwaniem warstwy nawęglonej
Nr operacji Treść operacji
1 Wstępne wykonanie otworu i obróbka zgrubna pozostałych powierzchni
2 Przeciąganie otworu z pozostawieniem naddatku na obróbkę wykańczającą. Uwaga: mimo pozostawienia naddatku na obróbkę wykańczającą otwór należy wykonać w 7 klasie dokładności wymiarowej (H7), gdyż jego powierzchnia będzie bazą obróbkową w dalszych operacjach, w tym: w obróbce kształtującej powierzchni zewnętrznych, a przede wszystkim podczas nacinania zębów
3 Obróbka kształtuj ąca powierzchni zewnętrznych z pozostawieniem naddatku na usunięcie warstwy nawęglanej na powierzchniach, które mają pozostać miękkie
4 Nacinanie uzębienia
5 Nawęglanie