choroszyI6

496

Q = ll_w,%dLp [N]

gdzie: fi_wl - współczynnik tarcia przy wtłaczaniu, d - średnica otworu oprawy na powierzchni styku, w mm, L - długość wtłaczania, w mm,p- nacisk jednostkowy na powierzchni styku, w MPa.

Współczynnik tarcia podczas wtłaczania zależy od wielu czynników, takich jak rodzaj materiału przyłączy, chropowatość stykających się powierzchni, wartość nacisków jednostkowych na powierzchni czy obecność smaru i jego rodzaj. Jeśli np. dla zabezpieczenia przed zatarciem smarujemy powierzchnie przyłączy olejem maszynowym, to w przypadku przyłączy stalowych, p_wt zmienia się w przedziale od 0,054 do 0,22, a w przypadku gdy obejma wykonana jest z żeliwa - fl_wt = od 0,07 do 0,13 [97].

Równie kłopotliwe jest wyznaczenie nacisku jednostkowego na powierzchni styku. Ogólny pogląd na stopień trudności dają zależności [77]:

1    10“³W

gdzie: D - średnica zewnętrzna obejmy (rys. 22.23), w mm, d₀ - średnica otworu w czopie, w mm, W - wcisk obliczeniowy zależny od rodzaju pasowania, w pm, E_c, E₀ - moduły sprężystości materiałów czopa i obejmy, w MPa.

W przypadku czopa pełnego należy przyjąć d_a = 0. Wówczas C_c przyjmuje wartość równą 0,7.

Należy podkreślić, że prędkości wtłaczania zawierają się w przedziale od 1 do 10 mm/s, przy czym największą wytrzymałość połączeń uzyskuje się przy prędkościach mniejszych niż 3 mm/s.

W przypadku połączeń skurczowych i rozprężnych potrzebny wcisk uzyskujemy samoczynnie po wyrównaniu temperatury obu przyłączy, z których jedno przed montażem było nagrzane lub oziębione. Temperaturę, do której należy podgrzać lub ochłodzić przyłącze, można wyznaczyć rachunkowo, posługując się wzorem [97]