Ciepiałkowska7

Zaburzenia psychiczne na tle organicznym i upośledzenia umysłowe

Zaburzenia psychiczne na tle organicznym i upośledzenia umysłowe

3, czy obniżenie funkcji .owiskowych, zaburzeń 3go typu diagnozy znaną a Skalą Bezsłowną, iowano dowodów em-Dopiero wykorzystanie

wynik w Skali Słownej .ej 58,5;

w Skali Słownej wyno-.9;

jony, mało zróżnicowa-rwaniem zadań w Skali urg 1971; Homowska

V

	Procent osób
słowy	w populacji upośledzonych
12 lat	85
j 9 lat	10
j 6 lat	4
3 lata	około 1

standardowych). Wiele zwój mowy i zdolności 3 osiągania różnych za-, może występować też i funkcji poznawczych, liwości intelektualnych e zdolności do myślenia ih i konkretno-funkcjo-^raniem, a ich krytycyzm

2niem mózgu może być taki częściej wyniki Skali Słownej óżnicowany. Istotnemu obni-ikach i Podobieństwach (por. jpieraniem się w diagnostyce ąc, że uwzględnianie jedynie śla też, że skala ta może być edzenia umysłowego.

jest obniżony. Cechuje je niedokładność postrzegania, trudności w ocenie stosunków przestrzennych, obniżenie zdolności do analizy i syntezy wzrokowej. Charakteryzują się upośledzeniem pamięci świeżej i trwałej, obniżeniem zdolności do koncentracji, podzielności i przerzutności uwagi.

Mają trudności w nauce szkolnej, w dobrym opanowaniu umiejętności czytania, pisania i liczenia. Choć rozwój mowy przebiega w wolniejszym tempie, to osoby te osiągają podstawowe umiejętności komunikowania się, polegające na nawiązywaniu i podtrzymywaniu rozmowy. Ich słownictwo jest jednak dość ubogie.

Osoby upośledzone w stopniu lekkim bardzo często są niedojrzałe emocjonalnie, mają trudności w kontroli emocji i potrzeb, problemy w procesie internalizacji norm i zasad postępowania społecznego (socjalizacji), a także w rozwoju uczuciowości wyższej. Borykają się z niskim poczuciem własnej wartości. Większość z nich osiąga pełną niezależność w zakresie samoobsługi (jedzenie, mycie, ubieranie się) oraz wykonywania różnych prac domowych i jest zdolna do pracy wymagającej niezbyt wysokich kwalifikacji (Kościelska 1995; ICD-10,

2000; Wyczesany 2004).

Upośledzenie umysłowe umiarkowane (od 3 do 4 odchyleń standardowych). Oprócz obniżenia poziomu sprawności intelektualnej osoby także cieipią z powodu schorzeń różnych receptorów (np. słuchu, wzroku lub kinestezji), co jeszcze pogłębia ich trudności w nauce szkolnej i osiąganiu zadań rozwojowych na różnych etapach życia. W zależności od rodzaju i miejsca uszkodzeń mózgu obraz kliniczny niepełnosprawności intelektualnej tego stopnia może być różny.

Myślenie ma charakter przedoperacyjny, konkretno-obrazowy, a zdolność do rozumienia rzeczywistości i formułowania o niej wniosków jest znacznie ograniczona. Występuje spowolnienie dynamiki myślenia i spostrzegania; zdolność do wyodrębniania istotnych szczegółów, cech przedmiotów i zjawisk jest obniżo-nO^ójaWiają^śię^ędyWlIjmow^nhrwiążkÓw^‘między zdarzeniami, ćo“śprzy-ja zmyśleniom i konfabulacjom. Dominuje uwaga mimowolna, ze zmniejszoną zdolnością do utrzymywania uwagi dowolnej, oraz poważne problemy w zapamiętywaniu, przechowywaniu i odtwarzaniu informacji. Rozwój mowy jest spowolniony, zasób słów niewielki, wypowiedzi są chaotyczne i agramatyczne. Czasami mowa jest niewyraźna lub bełkotliwa, niemniej proste polecenia sąrozu-miane. Choć postępy tych dzieci w nauce są ograniczone, to niektóre z nich opa-nowująpodstawowe umiejętności w zakresie czytania, pisania i liczenia. W życiu dorosłym osoby te są zdolne do wykonywania prostych, praktycznych czynności. Zazwyczaj nabywają wystarczających umiejętności w zakresie samoobsługi, dbania o higienę osobistą czy wykonywania prostych prac domowych, takich jak sprzątanie, przygotowanie posiłku. Prowadzenie całkowicie samodzielnego i niezależnego życia - nawet w dorosłości -jest raczej niemożliwe.

Osoby mogą ujawniać nadpobudliwość i gwałtowność, zachowania aspołeczne i autodestrukcyjne, buntownicze i negatywistyczne. Są one zazwyczaj efektem stosowania niewłaściwych metod wychowawczych lub złych relacji z opiekunami. Oprócz zaburzeń emocjonalnych stwierdza się występowanie ca- 177