Ciągnienie rur05

= A - A

1*

^A

=

(12.6)

w odkształcanym motalu, w rezultacie czego w jednym przejęciu motna uzyskać większe wartości odkształceń niż w innych omawianych tu metodach ciągnienia. Przy stosowaniu tej metody ciągnienia maksymalne wartości ubytku przekroju w przypadku rur stalowych wynoszą £_A -    $ 45%,

Po ciągnieniu niezbędne jest wyjęcie trzpienia z rury. Możliwe jest ono po zastosowaniu dodatkowej operacji, np. rozwaloowania, które powoduje zwiększenie średnicy wewnętrznej rury. Konieeżność atcsdwania tej dodatkowej operacji jest zasadniczą wadą omawianej metody ciągnienia znacznie ograniczającą jej zastosowanie. Stąd też stosowanie ciągnienia na trzpieniu ruchomym jest ograniczone do następujących przypadków;

-    przy ciągnieniu rur uprzednio walcowanych na gorąco w walcarkach pial-

grzymowyob, gdyż rury takie charakteryzują się znaczną raierńwnomiemoś-clą grubośoi ścianki}    \

-    przy ciągnieniu mało plaa tycznych lub szybko umacniająoyoh się metali,, gdy po każdym oiągu konieczne jest prowadzenie wyżarzania i kiedy koszty związano z wyjmowaniem trzpienia rekompensowane są zmniejszeniem liczby wyżarzeńj

-    przy ciągnieniu rur cienkościennych, wrażliwych na występowania dużych naprężeń rozciągających}

-    przy ciągnieniu tur o małych średnicach wewnętrznych}

-    przy' ciągnieniu rur zo zmienną grubością ścianki wzdłuż długości rury.

?Ciągnienie rur na trzpieniu swobodnymi, (rys. ‘12.8&) polega na przeciąganiu rury pomiędzy"nieruchomym ciągadłem i nieutwisrdzonym, samorzutnie nastawnym, krótkim trzpieniem. V trakcie procesu ciągnienia trzpień pozostaje w otworze ciągadła, a rura przemieszcza się przez szczelinę pomiędzy częściami rcboozymi oiągadła i trzpienia. Trzpień ma części robocza: cylindryozną i stożkową, dobrane w tera. sposób, aby spełniony był warunek równowagi działających na niego sił. Dzięki temu trzpień ten utrzymuje się samorzutnie w obszarze odkształcenia w ciągadle.

Metoda ciągnienia rur na trzpieniu swobodnym posiada liczne zalety i jest bardzo często stosowana w praktyce przemysłowej. W metodzie tej następuje jednoczesne zmniejszenie średnicy zewnętrznej i grubości ścianki rąry, a otrzymane rury odznaczają się dużą dokładnością kształtu i wymiarów oraz wysoką Jakością powierzchni. Dzięki wyeliminowaniu żerdżiny i związanymi z tym drganiami można uzyskać znaczne zwiększenie prędkości ciągnienia. Proces można realizować na ciągarkach ławowych i bębnowych.

W przypadku ciągnienia rur na oiągarkaoh bębnowych metoda, ta umożliwia oiągnienie rur <z redukcją grubośoi ścianki) w kręgach o praktyoznie dowolnej długości. Możliwość ciągnienia rur o bardzo dużej długości pozwolą z kolei na zmniejszenie odpadu technologicznego, ponieważ udział procentowy odpadów zaostrzonych przed ciągnieniem końcówek rur w stosunku do długości ciągnionych rur Jest mały. W związku z tym również liczba operacji zaostrzania na Jodnostkę masy rury Jest mała. Zwiększenie prędkości ciągnienia i zmniejszenie liczby operacji pomocniczych pozwala na znaozne

zwiększenie wydajności procesu. Przy stosowaniu tej metody ciągnienia maksymalne wartości ubytku przekroju w przypadku rur stalowych w warunkach produkcyjnych wynoszą    = 30 7 35%.

Wsadem do ciągnienia rur mogą byó rury: walcowane, wyciskane lub zgrzewane.

Przed ciągnieniem rury poddane są operacjom pomocniczym obejmującym:

-    zaostrzanie komórki rury,

-    wyżarzanie,

-    wytrawianie,

-    płukanie i zobojętnianie,

-    nanoszenie środków smarujących.

Zmianę wymiarów rur w procesie ciągnienia scharakteryzować można następującymi wskaźnikami odkształcenia:

-    ubytek przekroju bezwzględny A^ - różnica początkowego i końcowego pola przekroju poprzecznego ciągnionego wyrobu

(12.1)

ubytek przekroju względny    - różnica początkowego i końcowego pola

przekroju poprzeoznego ciągnionego wyrobu, odniesienia do pola przekroju początkowego

(12.2)

współczynnik ubytku przekroju    - stosunek końcowego i początkowego

pola przekroju poprzeoznego ciągnionego wyrobu

(12.3)

-    wydłużenie bezwzględne A^ - różnica końcowej i początkowej długości ciągnionego wyrobu

<12.4)

-    wydłużenie względne    - różnica końcowej i początkowej długości ciąg

nionego wyrobu, odniesione do długości początkowej

(12.5)

- współczynnik wydłużenia    - stosunek końcowej i początkowej długości

ciągnionego wyrobu

\ -if •