PN-73/A-82111
X =
(1)
• 100
Kolbę destylacyjną wysuszyć w temperaturze 105°C przez 1 godz, schłodzić w eksykatorze, a następnie zważyć z dokładnością do 0,001 g. Czynność tę powtarzać do uzyskania stałej masy. Koniec ekstrakcji sprawdzić przez przeprowadzenie drugiej ekstrakcji w ciągu 1 godz, ze świeżą porcją rozpuszczalnika. Przyrost masy nie powinien przekraczać 0,1% masy próbki.
2.1.6. Obliczanie wyników. Zawartość tłuszczu (X) obliczyć w procentach wg wzoru
m,] — m2 m0
w którym:
my — masa kolby destylacyjnej z wyekstrahowanym tłuszczem, g,
m2 — masa kolby destylacyjnej z perełkami szklanymi, g,
m0 — masa próbki przed suszeniem, g.
2.1.7. Wynik. Za wynik należy przyjąć średnią arytmetyczną wyników dwóch lub więcej ozna-czań, dla których rozstępy nie przekraczają wartości:
■R°2 = 0,4,
Ro3 = 0,5.
Wynik podać z dokładnością do 0,1%, zaokrąglając wg PN-70/N-02120, metoda Z.
2.2. Metoda techniczna (Gerbera).
2.2.1. Zasada oznaczania polega na spalaniu tkanki mięsnej w tłuszczomierzu za pomocą kwasu siarkowego i oddzieleniu tłuszczu od pozostałych substancji przez wirowanie.
a) Tłuszczomierze do śmietany o zakresie 0^-50%, z podziałką co 0,5%.
b) Wirówka Gerbera.
c) Łaźnia wodna.
d) Pipeta lub dozownik pojemności 1 ml.
e) Lejki.
f) Pręciki szklane.
g) Cylinder lub dozownik pojemności 15 ml.
h) Waga z dokładnością ważenia 0,01 g.
a) Kwas siarkowy cz.d.a. (1,83), roztwór 3+2 obj.
b) Alkohol izoamylowy cz.d.a.
2.1.4.
2.2.5. Wykonanie oznaczania. Do tłuszczomierza odważyć około 5 g próbki z dokładnością do 0,01 g, używając lejka i pręcika szklanego. Jeżeli zawar-:ość tłuszczu w badanym produkcie przekracza 15%, wielkość odważki należy zmniejszyć o 50%. 3rzez lejek wlać 15 ml roztworu kwasu siarkowego
1 ml alkoholu izoamylowego, zakorkować dobrze dopasowanym korkiem gumowym i wstawić do łaźni wodnej o temperaturze 65-b75°C na około 10-r-20 min.
W tym czasie wstrząsać tłuszczomierzem aż zawartość jego stanie się klarownym ciemnym płynem. Następnie wyjąć tłuszczomierz z łaźni i odwirować tłuszcz na wirówce Gerbera przez 3A-4 min. Po odwirowaniu wyjąć tłuszczomierz korkiem do dołu i na podziałce odczytać zawartość tłuszczu w procentach.
Jeśli wirówka nie jest podgrzewana, tłuszczomierz po odwirowaniu należy wstawić do łaźni wodnej o temperaturze 65-t~70°C na 5 min i dopiero wtedy odczytać zawartość tłuszczu w procentach. Przy odczytywaniu zawartości tłuszczu należy uwzględnić dolny menisk, doliczając 1/3 wysokości między meniskiem górnym i dolnym. Wykonać co najmniej 2 równoległe oznaczania dla tej samej próbki. Alkohol izoamylowy z nowej dostawy należy sprawdzić na ewentualną obecność ciał smolistych wykonując próbę kontrolną (wprowadzając zamiast mięsa lub przetworu taką samą ilość wody). Wystąpienie w tych warunkach smolistej warstwy dyskwalifikuje odczynnik.
2.2.6. Obliczanie wyników. Zawartość tłuszczu (X,) obliczyć w procentach wg wzoru
w którym:
a — odczytana zawartość tłuszczu na skali tłuszczomierza, g,
vi — masa próbki, g.
2.2.7. Wynik. Za wynik należy przyjąć średnią arytmetyczną wyników dwóch lub więcej oznaczali, dla których rozstępy nie przekraczają wartości:
7?o2“0,9,
Wynik podać z dokładnością do 0,5%, zaokrąglając wg PN-70/N-02120, metoda Z.
2.3. Metoda techniczna (różnicowa)
2.3.1. Zasada oznaczania polega na wydzieleniu substancji tłuszczowych z rozdrobnionego i wysuszonego produktu za pomocą rozpuszczalnika (eteru naftowego lub chloroformu). Ilość wyekstrahowanego tłuszczu otrzymuje się z różnicy ważenia gilz z badanym produktem przed i po ekstrakcji.
2.3.2. Aparatura i przyrządy
a) Aparat Soxhleta o pojemności ekstraktora 250 ml lub większej.
b) Suszarka elektryczna (powietrzna lub promiennikowa).
c) Eksykator z substancją osuszającą.
d) Waga z dokładnością ważenia 0,01 g.
J