Ćwiczenie 12
FORMOWANIE PRÓŻNIOWE WYROBÓW Z TERMOPLASTYCZNYCH TWORZYW SZTUCZNYCH
Formowanie próżniowe polega na nagrzaniu płyty lub folii z termoplastycznego tworzywa sztucznego do temperatury mięknłenia, a następnie uformowaniu kształtu wyrobu, pod działaniem podciśnienia w formie i ]ego utrwaleniu przez ochłodzenie.
Jest to więc metoda wtórnego przetwórstwa, a surowcem wyjściowym są płyty lub folie uformowane uprzednio na wytłaczarce lub kalandrach.
Technologia formowania próżniowego zastępuje w znacznym stopniu technologię wtrysku. Metodą tą można wytwarzać wyroby o bardzo małej grubości ścianki (rzędu setnych części mm) i o znacznych gabarytach (rzędu kilku m21 co nie jest możliwe do uzyskania na wtryskarkach.
Vfyroby produkowane tą techniką to w przeważającej większości opakowania, w formie wszelkiego rodzaju pojemników otwartych, z reguły dzielonych w płaszczyźnie największego przekroju, i Do zalet formowania próżniowego zalicza się:
-możliwość wytwarzania wyrobów o bardzo małej grubości ścianek i o znacznych gabarytach,
- niski koszt form, co zmniejsza ryzyko przy uruchamianiu nowej produkcji, -możliwość stosowania form wielokrotnych, zwiększających wydajność produkcji,
- swoboda wyboru surowca do formowania.
Do wad zaliczyó należy:
-wysokie ceny surowca - ceny płyt i folii są ok 100% wyższe od cen granu->r. latu,
- powstawanie znacznych odpadów poprodukcyjnych przy obcinaniu (okrawaniu), których nie da się bezpośrednio zagospodarować w tej technologii, — nierównomiemoścł w grubości ścianek wyrobu - pocienienia w narożach.
— niemożność wykonania w jednej operacji otworów oraz gwintów,
- konieczność wykonywania obróbki wykańczającej (obcinanie obrzeży, wiercenie otworów ftp.) J
Do formowania próżniowego stosuje się półprodukty z termoplastycznych tworzyw sztucznych w postaci płyt i fołii. Do najczęściej przetwarzanych tą metodą tworzyw sztucznych zalicza się;
- polistyren (PS),
- polichlorek winylu (PVC),
- polimetakrylan metylu (PMM),
- polietylen (PE),
- polipropylen (PP),
- celuloid oraz octan celulozy.
Stosuje się również tzw. folie laminowane, np. folia PVC z powłoką polietylenową charakteryzujące się sztywnością oraz lśniącą powierzchnią.
- Tworzywa przetwarzane metodą formowania próżniowego muszą spełniać następujące wymagania;
- posiadać szeroki zakres temperatur, w którym możliwe jest termoformo-warue.
formowania
- umożliwiać uzyskanie odpowiedniej głębokości H/D (stosunek wysokości formowania do średnicy),