4. Gospodarka mineralna roślin
POBIERANIE
permeaza
siarczanowa
AKTYWACJA
adenylilotransferaza
siarczanowa
S042 (w podłożu)
s--PPi
APS
fosfoadenylilosulfataz REDUKCJA AMP
RSH
(lub OSH)
tiosiarczan reduktaza tiosiarczanowa
INKORPORACJA tiosiarczek
acetylotrsnstoraza
syntaza
cysternowa
sarynowa
O-acetyloseryna
-octan
seryna
Co A acetyto CoA
cysteina
0 |
0 1 • S | ||
APS |
ET-fosfosiarczan adenozyny |
Adenina/0'^_ CH2--0 — P — 0- | |
RSH |
nośnik z grupą tiolową |
RH Hy| L 1-fH 0 |
1 3 |
6SH |
zredukowany glutation |
V/ | |
Fdm |
ferredoksyna utleniona |
OH OH (AP8) | |
Pdred |
fetredoksyna zredukowana | ||
CoA |
koenzym A |
O'
Rys. 4.2. Asymilacja siarczanów i synteza cysteiny. (Wg: Leustek 1996. Physiol. Plant., 97: 411-419, zmodyfikowane)
Jednym z charakterystycznych objawów braku siarki, podobnie jak azotu, jest chloro-za liści. (tab. 4.5). Warto podkreślić, że chloroza jest najłatwiejszym do zaobserwowania objawem deficytu wielu pierwiastków. W przypadku deficytu siarki, stosunkowo mało ruchliwej, chloroza pojawia się jednak najpierw na liściach młodych, po czym stopniowo występuje na starszych, a w skrajnych przypadkach - wszystkie liście są chlorotyczne.
Fosfor
Fosfor jest pobierany zawsze w postaci utlenionej: JfePCb- lub HPCU2- i włącza się do bardzo różnorodnych związków (tab. 4.5), tworząc różne estry kwasu ortofosforowego. W komórce stale występuje pula fosforu nieorganicznego (Pi), zwana metaboliczną,
wykorzystywana w różnych reakcjach fosforylacji i syntezy ATP. W zwakuolizowanych komórkach roślin wyższych Pi gromadzi się w dużych ilościach w wakuoli. Podstawową rolą fosforu, oprócz jego występowania w wielu związkach o węzłowym znaczeniu (kwasy nukleinowe, fosfolipidy), jest udział w przemianach energetycznych oraz w regulacji aktywności enzymów, poprzez ich fos-forylację lub defosforylację (rozdz. 2.2, rozdz. 5.1.5). W komórkach roślinnych występuje ponadto pirofosforan (PPi), który jest nośnikiem energii, odgrywającym ważną rolę w metabolizmie cukrowców.
Fosfor jest więc makroelementem o kluczowej funkcji zarówno w katabolizmie, jak j i w anabolizmie. Odgrywa również rolę w mechanizmie transportu związków organicznych oraz jonów nieorganicznych przez błony komórkowe (rozdz. 2.1, 6.4).