DSC00072 (42)

14

pisach i znane tylko nidtcmym mitaśnikom dawnego n<m«mnKi«A Podobny los spotkał    Paska. które dopiero stu o^wt-

dzżestu łatach ujrzały światki dzienne * »łwłu

Dzido Paska oglądane na tłe statopołxkicjp> |vmi>ftwUrst»a m pientsn rzut oka uwidacznia pewne pdobetsw* » komponowaniu relacji pamiętnikarski^. Zachowany tekst Parmęrmkow ALkU s*ę a V' tocznych zapisów obejmujących łata Ib5ń !N^ Pasek ^slupijt się tym samym kionikar^o-dtariuszowyiu sihttMttw co Samuel Mł> skicwKt i inni pamiętnikane Roczny zapis (vupKtytu iMt^cięSocj pobożnym życzeniem: „Rok pański daj. Panie Hoże, «c«ptli\»e'* które jest tytko konwencjonalna formuły ponieważ narrator ma wszystkie szczęścia i nieszczęścia, jakie gb spotkały w danym roku. Wydarzenia, objęte ramami rocznymi, układa i opisuje w chrooo-logicznym następstwie. Kronikarsko-diariuszowy podział na Jata pańskie’* zostaje jednak zakłócony wyraźnymi dysproporcjami w rois rmamch zapisów pod poszczególnymi datami rocznymi W pierwszej części P«V|imtim obejmujący łata IbSb— Ibńń domitiuią tozbudo* warw opowieści o przygodach wojennych Paska, natomiast w drugiej <t667~lb$8) przeważają krótkie kronikarskie zapisy. Ten jakby dwuczęściowy układ stanowiący cechę charakterystyczną fNamifrztik “ znajduje uzasadnienie » biografii pamiętnikaraa. W lbb7 toku po* rzuciwszy kawalerski stan zmienia również swój tryb życia z rycer-skiego na ziemiański. Równie widoczna zmiana następuje w relacji pamiętnikarskiej — miejsce pamięt nt karza-opowiadającego o swych niezwykłych przygodach i dalekich wyprawach wojennych zajmuje kronikarz rejestrujący niepowodzenia w gospodarce na roli i ważniejsze sprawy publiczne. Odmienność postaw narratora sięga tak daleko, ze czytelnikowi podczas lektury całości Pamtfimkow trudno oprzeć się wrażemu obcowania z dwoma zgoła różnymi autorami. Jako ilustracja kronikarskiej postawy niech posłuży liczący zaledwie kilka zdań Mpis dotyczący całego roku:

„Rok pański zacząłem - daj. Boże szczęście! - tamże S OWv>wcc- Ten rok I łaski bo/cj spokojny był. ałe bardzo nieuro* daąjny | niepłenny, I po staremu taniość wielka, na atendareów żk i powietrze (zaraza] było miejscami.

Tegoż roku najpierwszy sejm w Litwie odprawował się w Grodnie. Panowie Litwa to na nas wyswarzyii, że musiała stanąć konstyiucyja, aby dwa sejmy odprawo wały się po sobie w Koronie, a trzeci B Litwie* ćo jest bardzo mohsttm (uciążliwie] naszym tam jeździć, I jut to jest ptrpttuitas (na zawsze], kiedy wpadło m aswm (w

zwyczaj).    *

Wojsko nasze tego roku, stojąc obozem pod Trembowlą kvic i M

mĘĘĘHĘĘ/m m

nut m Zóławruami alt hhmMBhh| biłL ho tak d«oo«l( i taktów di yąj*c. orząc 8 Ws4ytkwg0 dooaWh m*we. właswe jako w domw #o**k na tytko m «k«iittk**

U lego rodzaju <cłwmat\craych notatkach ranwat tgmwgpiaża.

0    ahrmmek $ sytuacjach MgraH rndawan ikpt sjót* nul wvmegow»nyvh według zasady luźnego ii'tgg*i czasowego Niknie tu całkowicie icwtać mdy**Ju*hiow«ncgo narratora fm* zbawiona obt oddziaływań* m treść i kształt aamwjc %pń>wadioua do pdnpłwj rob amsnnwoweę,' kroatkaraa,

Tradycyjny i czysto formalny podml na ptętug^w łata ckieśła tytko zewnętrznie układ hdosyj rctacn, O n strakturai i wewnętrznych powiązaniach elementów opowiadań* decyduje ody szereg wyswjtrębniającich oę wyrazu*    Bwtło»*«w Hu Von>

cenłryctnw wokół ważniejszych faktów I życia ymątaśink I także tugmocmej utrwalonych w jego pamięci odznaczgii oę

1    wysokim stopniem hteracktcgo tpeiglLiiaau w| temu łhż>

naje wodzwhc t calowi tekstu I|m i każdą opatrzyć nilmk nym tytułem. W układne kołetnych opowieści Kh mKm| tpws bach komponowania l narracyjnego |||    oraz wzocwmęgo

powiązania nie ma widocznych prawtdhmoM fi całej Sm parwęb mUrskwj największą jednoht ością w komponowaniu „KiWacha zda-weń* wyiożmają się dwa zarazem nnibntdżwj Jozwntięre wątki ten u tyczne 1 wypraww duńska ! wojna I Miultą Vk> I 9 zamiast Mnoktą akcji występują pojedyncze ogniwa Jfabuty* topny iwó-łiwoiri duńskich obyczajów, przygody gfi pnudtkłonc innymi epizodami i dygresjami. Dopiero W obrębia H    m|

niw-sęoaieci powstają wycinkowe „wątki* i U zwartością i Haąrpshńca budowy Pzerwszopłaaowe Bm Pu* skowej uarraoi ukaztge zmiawmua ^Kfi opowteWi | m-znaczeniem kh związków t łuogtnfią pamłętnikargi m |

w nawiasach pcwhodią 1 lumzjszego wydań* H ftangtmt .iwj, 1 Część pierwsza Pumzfrmio* żywot rycerski: Kia Ibją aBS

ohycząw duńskie

i Widząc takie rzeczy, czago W

widzieć trudno}

s/uum na Kohhug i zdobycie

jKzceędiwe wikioryjaj

morska wycieczka

\

Nvaw

wypruwa do Datni

fttw Ujm

wyspy tk