reprezentujący ten nurt podkreślali, że związek organizacji z otoc* f niem jest dwustronny. Otoczenie wpływa na wyniki organizacji (poj^ I ouicomes jako łączny produkt outputs i wpływu otoczenia), 41 i organizacja może mieć wpływ na otoczenie (różnego rodami kontrakty, reklama, koalicje itp.). To nowe podejście przyczyniło się do I sformułowania w latach sześćdziesiątych przez H. Leavitta następują I definicji organizacji jako systemu: „Organizacja jest systemem wielo zmiennych, z których cztery są szczególnie widoczne: cele, struktura, technologia i aktorzy (ladzie)". Definicję tę ilustruje rys. 4.
• pozwalają one na planowanie, czyli dokonywanie racjonalnego
wyboru* ......
, umożliwiają pomiar \ ocenę sprawności działań.
Niedocenianie pewnych celów lub mało precyzyjne ich stawianie powadzi często do wystąpienia zakłóceń w funkcjonowaniu organizacji.
Cele organizacji dzielimy na wewnętrzne i zewnętrzne. Mogą one być osiągane środkami odwołującymi się do elastyczności bądź sterowania. Ujęcie takie leży u podstaw koncepcji ends-means, przedstawionej na rys. 5.
R*i 4. lWnitrf oyMraq) H. UmU (JtaMM LeawffiO ŹraAr ptf
Cele
Organizacje powitają po to, aby osiągać wybrane, specyficzne cek. Są one raison eTitre — racją Mniema każdej organizacji, Stanowiąc wyjściowy element tzw. logistycznego układu działań, obejmującego'■ cele — środki — sposoby [29, s. 65J.
Organizacje mają wiele celów. Niekiedy mówi się, iż. cele tworzą tzw. wiązkę bądź drzewo. Określenia te kojarza się jednak z hierarchizacją celów, chociaż w rzeczywistości między celami mogą zachodzić o wiele bardziej skomplikowane relacje, takie jak: niezgodność (konfliktowość), uzupełnianie tię (komplementarność) czy niezależność (niespójność). Cele muszą być formułowane co najmniej z dwóch powodów.
Ryt. 5. Cele organizacji i środki ich osiągania ŻrddkK (39. s.lj
Celami końcowymi organizacji mogą więc być:
• wzrost i pozyskiwanie zasobów,
• uznawane wartości i rozwój łudzi,
• stabilność i równowaga organizacji.
• wydajność i skuteczność działań.
Tak skonstruowany układ celów jest odzwierciedleniem poglądu, że jeśli organizacja chce przetrwać, to musi się odnawiać. Odnowa
30
31