DSC00424 (6)

■PWOKT ANIN ASTU5MONK A

■PWOKT ANIN ASTU5MONK A

XV

j ____ *    świata ibiera co Q*j*

środk*/ _B1$ody> Stroni od spiw poniżenia i ucisku sknis^A ^ _u Miiuich ustroju feudalnego^ od wi-hurs i goryczy, których wtedy nie brakło, ^ _w j_tHjynym bodaj na całej włoskiej zie-» * \ '-dtkiotn XVI wieku zacisznym, arkadyj-

mi s ih*<»*♦*

> . ustroniu i w siad to wspólciosncj literacką modą ta poprzednikami * ostatnich dziesięcioleci *a swymi mistrzami z odległej starożytności —

. , _a, ysłokratyczną wytwornością i snobizmem trudne i situki tycia i obcowania x ludtmi oraz górnie pojmowanej służby swemu feudalnemu panu. Odbieg* i on mocno od historycznej r? zy-wist ości, bo współczesne włoskie dwory tbyt n&ad-ko juz były ogniskami kultury umysłowej i artystycznej. wykwintu i ogłady, lale przeważnie już stawały się ośrodkami rozwiązłych obyczajów obłudnego fałszu i intrygi, a często wętowiskiem potwornych zbrodni. W dworackim życiu podlało i poniżało się wiele wartościowych jednostek. Od kaprysu książęcego zależało nieraz życie i śmier* poddanych,* talenty twórców, a z nimi i wyższa kultura, wprzęgały się często w jarzmo potęgi i b • gactw wielmożów.

Wyjątkowo pogodna i przez szereg lat nie zimę niona była atmosfera na dworze Montefelirów w ustronnym Urbino na północno-wschodi^tfh sto kach Apeninów. W drugiej połowie XV wieku małe państewko księcia Fryderyka (1444—14821 prze-mieniło się w istny ogród pełen słońca, z ludnością

WVO\« MONTIC^KI.THOW

⁹ uwiolhiojącą swego pana, nazwanego ,,światłem Wioch", troskliwego opiekuna poddanych, twyci^* skieuo wodza i modrego mecenasa. Prawdziwym dziełem sztuki byl jego dwór doskonale łorgAulio-w.uo. złożony z pięciuset osób, dwór, który byl za-ruzem świetną szkołą rycerską i obyczajową. Pod ' 'v następcą Fryderyka Guidobaldem (M82—1508) rożku duto dalej to ustronie, mimo chwilowych burz, łącząc harmonijnie tradycje rycerskie z wysoką kultura humanistyczną. Prócz samego księcia, który z powodu choroby nie brał w zebraniach dworskich udziału, dodawała blasku temu zespołowi księżna , łśJ/bietu z mantuaóskieh Gonzagów, pani mądra i i wytworna, pełna pogody i wdzięku.

W takim otoczeniu zbierało się w samych początku cli\VI wieku bodaj najwykwintniejsze wów-C,zas we W łoszech (towarzystwo,^ spórlretow ane w Dworzaninie Castiglione'a.

Baltazar tastlęlionc. W indywidualności autora, /hrabiego Baltazara Castiglione (1478—1529)1 skupiły się dodatnie rysy renesansowego dworaka, co / przez całe życie niemal poruszał się w koltsku * *> dworskich pojęć, przeżyć i wrażeń. Z konieczności Axii nieco życia wojennego, ale wcale go nie nę-^ ‘ ciły jego przykrości i niewygody. Szukał żony dla \ posagu; założył rodzinę, ale do rodzinnego życia l zbytnio nie tęsknił. Wolał żyć na wielkim świeoie, w promieniach wielkopańskich faworów i grymasów, najpierw na dworze Sforzy Ludwika Moro w Mediolanie, potem Gonzagów w Mantui