DSC00722

W warunkach in vivo na aktywność cyklazy adcny łanowej mają wpływ jony wapnia, magnezu i fluoru. W przypadku jonów Ca²* wykazano, że ich kompleks z kalmoduliną może działać aktywuj ąco i stabilizująco na CA. Fluorki natomiast w obecności Al³* tworzą kompleks z podjednostką CU (ou-AIFi). który silnie aktywuje cyklazę.

Obecnie przyjmuje się, że cyklaza adenylanowa występuje co najmniej w dwóch stanach funkcjonalnych—aktywnym i nieaktywnym. Tak jak to przedstawiono na rysunku 28.7, przejście jej z jednej formy w drugą jest regulowane przez białka G* i Gt. które z kolei są czynnościowo uzależnione od odpowiednich receptorów. Procesy te regulują aktywnością cyklazy adenylanowej na zasadzie „włączyć/wy łączyć". Polega ona na tym, że przejście CA z jednego stanu w drugi jest spowodowane powstaniem kompleksu GTP z podjednostką cu lub cc pod kontrolą połączenia ligand-receptor (polecenie „włączyć”). Powrót natomiast tego enzymu do stanu początkowego (polecenie „wyłączyć”) jest spowodowane „automatyczną hydrolizą” tego nukleotydu w obrębie wiążących go podjednostek.

Fosfodiesterazy cyklicznych nukleotydów

Poziom cAMP w komórce jest regulowany z jednej strony przez biorącą udział w jego syntezie cyklazę adcny lano wą. a z drugiej przez fosfodiesterazy powodujące rozpad tego związku i tym samym utratę jego biologicznych właściwości.

Fosfodiesterazy (PDE) są enzymami katalizującymi przejście nie tylko cAMP ale także innych 3*5’-cyklicznych nukleotydomonofosforanów w 5' -nukleotydy. Proces ten (optymalne pH 8-9) przebiega wg schematu:

3’5’-cykliczny nukleotydomonofosforan + H.O PDE

5 ’ -nukleotydomonofosforan.

W obecności jonów Ca²* wzrasta aktywność fosfodiestcraz zależnych od kompleksu kalmo-duliny z tymi jonami, co wywołuje szybki spadek stężenia cAMP w komórce. Zjawisko to ma duże znaczenie w „wyłączaniu" odpowiedzi komórkowej zależnej od cyklicznego AMP. Za inhibitory omawianej grupy enzymów uważano papawerynę i metyloksantyny. Wpływ tych substancji na komórkę należy wiązać raczej z ich antagonistycznym działaniem w stosunku do endogennej adenozyny, która działa aktywująco na cyklazę adenyłanową. W komórkach zwierzęcych głównymi substratami dla PDE są: cAMP i cGMP. Fosfodiesterazy można podzielić na trzy grupy o różnym powinowactwie do cAMP i cGMP:

—    PDE o wysokim powinowactwie do cAMP a niskim do cGMP.

—    PDE o niskim powinowactwie do cAMP oraz wysokim do cGMP.

—    PDE o słabym powinowactwie w stosunku do obu tych nukleotydów.

Enzymy zaliczane do pierwszej i trzeciej grupy mogą być aktywowane przez cGMP, podczas gdy cAMP ma zdolność do stymulowania enzymów należących do drugiej. Zaznaczyć należy, że fosfodiesterazy nie są jedynym czynnikiem odpowiedzialnym za obniżanie sic stężenia cAMP w komórce. Nukleotyd ten może być również usuwany poza jej obręb na drodze aktywnego transportu i być może biernego.

k&j

jSSSJg

[jjlkoffe Mień

^•AMP wywiera jamowych nazj

^i5f«ylacje białek

bialkc

siło* e zależne jeftpzez fosfory) ęznbohanu komt .cd Kramerami: “diC)(ijs. 28.8) aipodjednostek R sttąw nich zmian śsrchftys. 28.10

Rk,