Rys.1-10 Rozszerzenie zakresu pomiarowego woltomierza z zastosowaniem przekładmka
Napięcie, które chcemy zmierzyć, podajemy na stronę pierwotną przektadnika (oznaczenia zacisków M i N), po stronie wtórnej (oznaczenia zacisków m i n) podłączamy woltomierz. Wartość odczytaną z woltomierza mnożymy przez przekładnię.
Uwaga. Dla obwodów prądu zmiennego nie stosuje się rezystorów dodatkowych w celu zwiększenia zakresu pomiarowego Jest to spowodowane zmianą wartości rezystancji rezystora dodatkowego wraz ze zmianą częstotliwości (zjawisko naskórkowości)
1.2.2. Częstotliwość, okres przebiegu
Przebiegi elektryczne okresowo zmienne charakteryzować można poprzez kształt przebiegu oraz jego okres T, wyrażany w sekundach s (rys 111). Częstotliwość jest odwrotnością okresu T: f “ 1/T 1/s i wyrażamy ją w hercach (Hz). Przebiegi elektryczne ze względu na częstotliwość można podzielić następująco.
■ niskiej częstotliwości 0 Hz - 50 Hz,
■ częstotliwości sieciowej - Europa - 50 Hz. USA, Japonia - 60 Hz,
■ średniej częstotliwości 50 Hz do 10 kHz,
■ wysokiej częstotliwości > 10 kHz
Częstotliwość mierzy się dwuzaciskowymi przyrządami - miernikami częstotliwości. Pomiaru okresu można również dokonać oscyloskopem
u
T
Rys. 1.11. Przebieg sinusoidalny z zaznaczeniem okresu
12 2 1. Pomiar częslolliwołci lub okresu przebiegu
Obecnie częstotliwość mierzy się miernikami cyfrowymi lub oscyloskopem Miernik częstotliwości podłączamy do obwodu tak jak woltomierz - równolegle Idealny miernik częstotliwości powinien mieć nieskończoną rezystancję wewnętrzną.
Oscyloskopem dokonujemy pomiaru okresu Wartość okresu odczytanego w centymetrach
z ekranu mnożymy przez ustawioną wartość podstawy czasu (patrz rys 1.12) cm — =s. Aby
cm
wyznaczyć częstotliwość przebiegu, musimy obliczyć odwrotność okresu f = IfT l/s ** Hz
rw^uhacja pnutmtr, czmu
i»gi<e0» eemerieiee
Rys I 12 Oscyloskop jako miernik okresu przebiegu
Korzystając z cyfrowego miernika częstotliwości odczytujemy wartość wskazaną przez miernik i kontrolujemy ustawiony zakres (rys. 1. 13).
1.23. Natężenie prądu elektrycznego (prąd elektryczny)
Natężeniem prądu elektrycznego nazywamy stosunek elementarnego ładunku elektrycznego dq przenoszonego przez cząstki naładowane, w ciągu pewnego czasu elementarnego dt. przez dany przekrój poprzeczny środowiska Natężenie prądu elektrycznego opisuje więc
zależność i = — Natężenie prądu wyrażane jest w amperach (A) Do bezpośredniego d t
pomiaru natężenia prądu elektrycznego śluzą amperomierze analogowe włączane w obwód szeregowo. Możliwy jest również pomiar pośredni poprzez pomiar spadku napięcia opisany w punkcie 1.2 4 Z punktu widzenia kształtu przebiegu prądu i jego zależności od czasu przebiegi klasyfikuje się analogicznie jak przebiegi napięcia (punkt 1.2 1 rys. 1.1 — 1.3).
W elektrotechnice najczęściej dokonuje się pomiaru natężenia prądu stałego i wartości skutecznej prądu sinusoidalnie zmiennego 1.2 3.1 Pomiar natężenia prądu
Bezpośredniego pomiaru natężenia prądu dokonujemy według schematu przedstawionego na rys. I 14. Amperomierz włączamy szeregowo w interesujący nas fragment obwodu (prąd, któiy chcemy zmierzyć musi przepływać przez amperomierz). Aby me zmieniać warunków panujących w obwodzie amperomierz powinien mieć zerową rezystancję wewnętrzną (nie powinien stanowić Żadnego oporu dla prądu) Rzeczywiste amperomierze zawsze posiadają jakiś niewielki opór wewnętrzny
15