DSC00852

Wszystkie receptory metabotropowe, zarówno w synapsie (np. <xAR, pAR. MAChR). jak i w błonach komórek regulowanych hormonalnie, sa pojedynczym peptydem. Niezależnie od dalszej drogi przekazywania sygnału wykazują podobną budowę przestrzenną (rys. 32.8), której motywem jest: krótki, zewnątrzkomórkowy, hydrofilny i glikozylowany odcinek przy końcu N, siedem a-helis transbłonowych po 22-24 aminokwasów hydrofobowych każda, długa pętla (domena) od strony cytoplazmatycznej pomiędzy helisami 4 i 5. oraz duża domena cytoplazmatyczna poza helisą 6, zakończona COO". tylla i domena przy końcu C~ są obszarami wiążącymi receptor z białkiem G. Duża zmienność sekwencji umożliwia poszczególnym receptorom tej grupy wiązanie różnych ligandów i różnych typów białka G.

NA    ACh

Rys 32.8. Sieć różnych dróg oddziaływań receptorów / kanałami jonowymi w synapsach serca; + = otwarcie kanału. - = zamknięcie kaiuiłu. NA — noradrenalina. ACh — acetylocholina. CA — cykla/a adeny łanowa. PKA — kinaz a białkowa A. Kationy oznaczaj* odpowiednie konały ( kanał Ir przewodzi Na’ i K^r)

Ufosforylowanic przez specyficzną kinazę niektórych reszt serynowych i trconinowych w cytoplazmatycznej domenie przy końcu C. powoduje utratę zdolności receptora do interakcji z białkiem G i jest mechanizmem tzw. odczulenia, względnie adaptacji receptora. Reszty amino* kwasowe w pętli pomiędzy helisami 5*6 są fosforylowanc przez cAMP-zaleźną kinazę we wszystkich typach receptorów i bez względu na /w ią/anic liganda (tzw. odczulenie heterologicz-nc). Natomiast reszty w domenie cytoplazmatycznej poza helisą 6. blisko końca C". są fosforylo-wane przez kinazy specyficzne dla danego typu receptora (odczulenie homologiczne) i to tylko gdy receptor jest związany z ligandcm. Powrót do popr/edniej czułości receptora umożliwiają niespecyficzne fosfatazy. Ta forma modulowania czułości receptora jest uważana za możliwy mechanizm krótkotrwałej pamięci układów neuronowych.

Trójczłonowy bezpośredni układ informacyjny

Przykładem tylko trójczlonowego. bezpośredniego, błonowego układu informacyjnego w błonic postsynaptyczncj. ij. receptor-białko G - kanał jonowy (a więc bez udziału czynników cytoplazmatycznych) jest działanie pewnych form (M_:. M₄) receptorów muskarynowych (M-AChR). Receptory muskarynowc są cholincrgic/nymi. jak N-AChR. ale jako ligand ągoni-styczny wiążą muskaiynę. a nie nikotynę.