09

Jasność co do własnych możliwości i ograniczeń, zarówno fizycznych (np. odporność na zmęczenie), jak i dotyczących cech charakteru, motywacji, uzdolnień. Animator musi być .dojrzały', odpowiedzialny i stabilny uczuciowo, mieć rozwiązane problemy osobiste. Obiektywizm powinien iść w parze z realistyczną wizją wydarzeń, zachowań i osób. Autonomia pozwala mu stawić opór presjom i warunkowaniu, a jednocześnie działać, koncentrując się na potrzebach i celach grupy, bez stronniczości i manipulacji. Jako animatorzy musimy najpierw sami odpowiedzieć sobie na pytanie: dlaczego Ja’ chcę pomóc innym - bo bycie animatorem to jest również jakaś forma pomocy innym. Jakie są główne powody, motywy, które mną kierują że odpowiada mi rola „katalizatora" społecznego. W odpowiedzi na te pytanie pomocne może być zapoznanie się z podstawowymi teoriami .dlaczego ludzie pomagają innym". Podejście socjobiologii (Wilson, Dawkins) opiera się na podstawowym założeniu: wiele społecznych zachowań ma swoje podłoże w wyposażeniu genetycznym. Z tej przesłanki wynika też pogląd, że ludzie będą kierować się selekcją rodową oraz wypracowaną w ciągu wieków normą wzajemności - która uprawdopodobni ich przetrwanie w świecie społecznym (człowiek sam ma mniejsze szanse). W teorii wymiany społecznej (Homans, Thibaut, Kelley) twierdzi się, że podstawową właściwością człowieka jest troska o własny interes. Ważny jest motyw maksymalizacji swoich zysków i minimalizacji strat. Zgodnie z tą teorią ludzie udzielają innym pomocy, jeśli zyski przeważają nad stratami. Zasada tu wykorzystana to .jeśli ja pomogę komuś, to ktoś pomoże mi', redukcja swojego złego samopoczucia poprzez pomoc drugiemu człowiekowi. Natomiast C. Daniel Batson (1991) zdecydowanie promuje pogląd, że ludzie udzielają pomocy innym z dobroci swoich serc. To, co nas do tego nakłania, to zjawisko empatii wobec osoby potrzebującej pomocy, czyli doświadczenia części jej bólu i cierpienia.

Akceptację siebie i innych. Animator akceptuje siebie próbując poznać swoje wady i braki, aby je stopniowo pokonywać. Jeśli opiera się na niezbędnej motywacji, ale jednocześnie nie obwinia się, rozpoznaje dystans dzielący go od tego, kim chciałby być, co chciałby mieć i umieć. Samoakceptacja sprzyja bezwarunkowej akceptacji innych, która jest podstawą każdego działania animacyjnego.

Zdolność do życia w zbiorowości. Jest to umiejętność ewoluowania w zbiorowości i wraz z nią, przestrzegania ustalonych reguł i norm. Konieczne są odporność na zmęczenie fizyczne i psychiczne, panowanie nad sobą w trudnych okolicznościach, nawiązywanie kontaktów ze wszystkimi uczestnikami, umiejętność pogodzenia wymogów życia grupowego z oczekiwaniami osobistymi. Skłonność do izolowania się, pozostawania na marginesie, niezdolność do obserwowania nieuchronnych sprzeczności w życiu zbiorowym i dokonywania analizy ich przyczyn stanowi poważne utrudnienie i przeciwwskazanie podejmowania pracy animacyjnej.

Umiejętność dostosowywania się. Nie oznacza przyzwyczajeń i nawyków, ale refleksję nad uwarunkowaniami i środkami adaptacji w różnych okolicznościach i w