27168

takim informacjom kadra kierownicza może podjąć decyzje co do kontynuowania lub ograniczania działalności banku na danym rynku bądź obsługi danej grupy klientów. Ostatnia funkcja to kontrola. Polega ona na porównywaniu, w periodycznych odstępach, osiągniętych wyników z przyjętymi do realizacji celami, strategią rozwoju i planami. Przy stwierdzeniu odchyleń komórka controllingu w pierwszej kolejności ma obowiązek poinformować o tym kierownictwo, a następnie-opracować propozycję rozwiązania problemu. Punktem wyjścia jest analiza przyczyn ich powstania, a następnie poszukiwanie optymalnych sposobów rozwiązania.. Wnioski sformułowane przez controlling powinny ułatwić kierownictwu banku podjęcie decyzji o wyborze jednej z wypracowanych alternatyw programu nabywczego.

Składniki systemu controllingu

Controlling w banku obejmuje analizę finansową, zarządzania ryzykiem bankowym, planowanie finansowe oraz ocenę efektywności. Do analizy standingu banku controlling najczęściej wykorzystuje wskaźniki finansowe. Są to mierniki sytuacji finansowej banku obliczone na podstawie sprawozdań finansowych. Ich syntetyczna konstrukcja pozwala dostrzec pewne zjawiska, które bez głębszej analizy nie są widoczne w rozbudowanych sprawozdaniach. Wskaźniki stosuje się do analiz dynamicznych oraz sektorowych. Informują o skutkach decyzji podejmowanych w banku oraz o wpływie na jego działalność czynników zewnętrznych. Przy odpowiednim uzupełnieniu wskaźników o informacje jakościowe otrzymuje się szczegółowy obraz sytuacji ekonomicznej banku.¹ Dlatego też są one jednym z ważniejszych elementów analizy controllingowej.

Wskaźniki finansowe należy analizować w czterech płaszczyznach:

■    wartość wskaźnika w porównaniu z jego wartością graniczną

■    kształtowania się jego wartości w czasie

■ poziomu wskaźnika w porównaniu z wartością zaplanowaną na dany okres

■ wartości wskaźnika w porównaniu z całym sektorem bądź o tej samej wielkości i profilu działalności.

Wskaźniki finansowe są dobrym instrumentem do oceny sytuacji finansowej banku, pod warunkiem, że dane, na podstawie których zostały obliczone, są wiarygodne. Liczba wskaźników potrzebnych do przeprowadzenia analizy sytuacji finansowej banku jest ograniczona jedynie stopniem szczegółowości informacji, które są dostępne controllerom. Jednocześnie każdy analityk ma własne preferencje co do wyboru wskaźników i ich skuteczności w zakresie diagnozowania sytuacji banku. Istotne jest oczywiście zdefiniowanie wskaźników, kwestią kluczową jednakże jest właściwa jego interpretacja. Wskaźniki powszechnie stosowane w analizie mają już określony sposób interpretacji i wartości graniczne. Jeżeli controller tworzy swoje własne wskaźniki, musi przedstawić ich

M. Dobija, Rachunkowość zarządcza, PWN, Warszawa 1994, s. 224-245