2) kontrolerów spisowych, którzy nadzorują przebieg spisu on* dokonują wyrywkowej kontroli spisów z natury co do ich zupełności i prawidłowości.
Pracami komisji inwentaryzacyjnej kieruje jej przewodniczący, wyznaczony przez kierownika jednostki. Do obowiązku przewodniczącego komisji inwentaryzacyjnej należy:
a) organizacja i przygotowanie inwentaryzacji, a m.in.podział terenu na tzw. pola spisowe, wyznaczenie osób do zespołów, kontrolerów, dat rozpoczęcia i zakończenia, wyposażenie w urządzenia pomiarowe, ^
b) kontrola przebiegu i wykonania prac in wen tary zacyjnyd&oM
c) ocena różnic i wnioski co do sposobu ich rozliczania, 1
d) sporządzenie sprawozdania zawierającego ocenę wyników spisu z natury oraz stwierdzonych usterek w zakresie gospodarki magazynowej, przechowywania zapasów itp.
Jeżeli komisja stwierdzi, że spis został przeprowadzony nieprawidłowo, to poleca ponowne przeprowadzenie spisu z natury całości lub części składników majątkowych.
Spisy z natury dokonywane są na specjalnych arkuszach lub na oddzielnych dla każdego składnika kartach. Arkusze (karty) spisowe są kolejno numerowane i stanowią druki ścisłego zarachowania (podlegają ilościowemu rozliczeniu), w związku z czym są wydawane zespołom spisowym za pokwitowaniem.
Zespoły spisowe ujmują kolejno spisywane składniki na arkuszach spisowych, znacząc już spisane składniki, aby ich nie zinwentaryzować powtórnie względnie by łatwo można było stwierdzić przedmioty pominięte przy spisie. Dość poszczególnych składników powinna być ustalona drogą przeliczenia, zważenia lub zmierzenia. Wyjątek stanowią składniki przechowywane w oryginalnych opakowaniach, których ilość ustala się, biorąc pod uwagę liczbę opakowań oraz zawartość tych opakowań. Wyrywkowo opakowania są otwierane aby upewnić się, że rzeczywiście zawierają deklarowaną zawartość. Stany materiałów masowych (np. węgla, piasku, żwiru) są ustalane za pomocą odpowiedni^ obliczeń szacunkowych.
W związku z tym, że w wyniku spisu z natury powinno się uzyskać informacje o rzeczywistym stanie składników majątkowych, zespoły spisowe nie mogą być informowane o stanie ewidencyjnym tych składników. Dlatego też wszystkie urządzenia ewidencyjne powinny być zabezpieczone przez przewodniczącego komisji inwentaryzacyjnej ^fg
Wyjątek w tym zakresie stanowią dane ewidencyjne dotyczące I środków trwałych oraz inwestycji rozpoczętych.
Przy ich spisie z natury można posługiwać się danymi kont analitycz-I; nych. Jest to tym spowodowane, że ustalenie tylko drogą oględzin faktu I istnienia środka trwałego bez znajomości wymagających sprawdzenia ■ szczegółów opisanych na koncie analitycznym prowadziłoby do znaczą-I cych błędów, podważających przydatność spisu.
Po zakończeniu spisu z natury i doręczeniu arkuszy przewodniczącemu I komisji inwentaryzacyjnej przez poszczególne zespoły spisowe arkusze I te są przekazywane komórce księgowości.
Komórka księgowości porównuje dane ustalone w wyniku inwentary-| zacji ze stanami na ten sam dzień, wynikającymi z ewidencji księgowej, I i wprowadza różnice. Mogą to być:
1) niedobory, jeżeli stan rzeczywisty danego składnika majątko-I wego jest mniejszy od stanu tego składnika, wynikającego z ewidencji B księgowej;
2) nadwyżki, gdy stan rzeczywisty jest większy od wynikającego I z ewidencji księgowej.
Różnice inwentaryzacyjne —jak wspomniano — są wyjaśniane przez I komisję inwentaryzacyjną. Powinna ona więc stwierdzić, czy osoba t odpowiedzialna nie zgłasza uzasadnionych zastrzeżeń co do prawidło-I wości ustalenia stanu rzeczywistego powierzonych jej pieczy składników ! majątkowych, a tym samym co do prawidłowości określenia różnic inwentaryzacyjnych. Po wyjaśnieniu różnic inwentaryzacyjnych komisja i inwentaryzacyjna sporządza protokoł, w którym podaje przyczyny powstania różnic oraz stawia wnioski co do ich rozliczenia i zaksięgowania. Wnioski komisji inwentaryzacyjnej, dotyczące rozliczenia i księgowego ujęcia różnic, podlegają akceptacji przez kierownika jednostki gospodarczej.
Różnice inwentaryzacyjne powinny być wyjaśnione i przeksięgowane w takim terminie, aby w rocznym sprawozdaniu finansowym mógł być wykazany rzeczywisty stan aktywów i pasywów.
8. Zasady wyceny bilansowej
Na wynik działalności jednostki gospodarczej wpływa nie tylko ujęcie Poszczególnych operacji gospodarczych we właściwym dla ich powstania okresie sprawozdawczym oraz zweryfikowanie stanu ilościowego i ja-
89