anegdota — krótka humorystyczna opowieść, prawdziwa lub zmyślona, która zawiera charakterystykę przedstawianej postaci lub opis Interesującego wydarzenia — postać literacka o wyraźnie zaznaczonych cechach Indywidualnych
dydaktyczna literatura — rodzaj piśmiennictwa świadomie podejmującego zadania wychowawcze epika —jeden z trzech, obok liryki i dramatu, klasycznych*, rodzajów literackich, w którym nadrzędną rolę odgrywa opowiadanie Jako forma podawcza epos — epicki gatunek literacki większych rozmiarów, wywodzący się z mitów 1 baśni, najczęściej wierszowany, który cechuje powaga, a nawet patos Języka narracji fabuła — forma przedstawienia świata w utworach epickich;
zdarzenia ułożone w ciąg przyczynowo-skutkowy 1 rozwijające się w czasie
felieton — gatunek publicystyczny, który nie stroni od fikcji literackiej i zawiera elementy epickie, a często również dramatyczne
Akcja literacka — wytwór wyobraźni pisarza, ale najczęściej związany z realnym doświadczeniem człowieka gatunek literacki — określenie stosowane w klasyfikacji utworów literackich; forma twórczej wypowiedzi o swoistych cechach, podporządkowana rodzajowi literackiemu
371
SŁOWN1C7.KK
genesa dzida literackiego — okoliczności powstania utworu, warunki polityczne, historyczne, społeczne czy światopoglądowe jego narodzin
ntm — forma ujęcia rzeczywistości negująca możliwość poznania świata poprzez rozum l zmysły, uznająca wyższość ducha nad materią
kanon klasyczny — reguły literackie wytworzone przez tradycję
komizm — kategoria estetyczna, której istotą Jest pobudzenie do śmiechu
kompozycja — celowe ułożenie elementów dzieła podczas procesu twórczego
mit — opowieść pochodzenia religijnego, która w sposób alegoryczny lub symboliczny objaśnia różne zjawiska przyrody lub życia ludzkiego
mowł pozornie zależna — konstrukcja Językowa usytuowana pomiędzy mową zależną a niezależną, gdy narrator przytacza myśli bohatera, mówiąc niby od siebie
Mrr*cJ* — forma przedstawienia zdarzeń w utworze literackim z uwzględnieniem Ich porządku czasowego * .■' i przestrzennego
n*rrłtoT — powołana do żyda przez autora fikcyjna osoba opo-wiadaj ąc a. która decyduje o kształcie świata przedstawionego w utworze literackim; może zachować dystans wobec bohaterów lub uczestniczyć w ich działaniu
naturalizm — kierunek literacki drugiej połowy XIX w., którego istotą była fotograficzna wierność wobec rzeczywistości. motywacja naukowa i drastyczność przedstawianych zdarzeń
I orient alizm — zapożyczeń la treściowe l formalne z kultury wschodniej
psrmlelizm — zjawisko powtarzalności równoległości łub podobieństwa pomiędzy różnymi elementami dzieła literackiego. np. motywami, zdaniami, słowami poetyka — dziedzina wiedzy o literaturze, która obejmuje Tatfadnłpnła typowych struktur literackich, środków artystycznych l Językowych oraz reguł kompozycyjnych pointa (puenta) — dosłownie: ostre zakończenie; skupia się w mm sens utworu; p. może zawierać niespodziewaną i zaskakującą myśl