DSC02384 (4)

W* t i^vWH<    rt Ż|rcfe p.'|,tkte

Jobom i organizacji społecznej grupy pmoo\vnikó\v planowania samego piwsu technicznego J kierowania realizacją planu. potrzebno tu są prawdy naukowe z. matematyki. fizyki, chemii. mlnornlogi^ y₀' ologii, geografii fizycznej i gospodarczej, ekonomik* prawoznawstwa. psychologii, socjologii. Nnturulnu przy wielkim przedsięwzięciu współdziała intelektu*!* nic kilku praktycznych specjalistów; lecz współdziz* lanie to bidzie skuteczni' tylko wtedy. Jeżeli bidzie ktoś obejmujący umysłowo całą tę konkretną sytuację i zdający sobie sprawę, jak dobrać i zużytkować umiejętność specjalistów oraz jeżeli każdy specjalista bodzie umiał się Uczyć z całością sytuacji i zadanie swe pojmie w związku z zadaniami innych.

Dla uczonego związek nauki z praktyką Jest przechodzeniem od danego systemu nauki do tych zagadnień praktycznych, które przy pomocy tego systemu mogą być postawione i rozwiązano: tymczasem dla człowieka czynu życiowego, odwrotnie, jest on przechodzeniem od danej sytuacji do tych prawd nauko* wych. które mogą się przydać do jej rozwiązania. Nawet w polskich szkołach wyższych o najbardziej „praktycznym" nastawieniu, uczeni profesorowie nie mogą dać studentom tej umiejętności posiłkowania się wiedzą dla czynu życiowego. Uczą Ich tylko jak być „eksportami” w rozwiązywaniu sytuacji Już praktycznie przygotowanych do ekspertyzy, to znaczy takich, z których ktoś inny jut wyeliminował wszystkie zagadnienia prócz tych właśnie, które przy pomocy danej specjalności naukowej mogą być rozwiązano. Co więcej, rozszerzając na praktykę zasady sumienności naukowej, zupełnie odmienne od wskazań sumienia praktycznego, uczeni profesorowie szkól „wiedzy stosowanej", z

—.....V^>h*rH„ rolo

wolą lub mimo woli, wyrabiają _{w rtud} konanie, że nie powinni oni przyjmować    m*-

nej odpowiedzialności co do spraw, wydmą żmh ten zakres, w którym z racji swego pr»^^' poza MUltUWego są ekspertami.    ^Katowania

Wyniki lego są nieco odmienne, zależni czy taki wychowanek szkoły wyższej ma a z sytuacjami, które musi rozstrzygać sam 1 ^yutenł* cy innych ekspertów, czy też ma z innymi *^umuw współdziałać. Większość sytuacji życiowych

swej działalności zawodowej spotyka przeolum » . ^W ,    *    . ^r ‘"my lekarz,

prawnik, budowniczy, zarządca mniejszego bank

zes stowarzyszenia, naczelnik instytucji samorządowej itd., należy do pierwszego typu: sytuacje te zbyt szybko po sobie następują, każda z nich Jest stosunkowo zbyt mało ważna, aby można było do ich rozwiązywania powoływać grono ekspertów, Nasz naukowo wyszkolony ekspert rozwiązuje Je sam to znaczy, rozwiązuje tylko ten problem specjalny, który Jako eksport, nauczył się rozwiązywać, cale zaś tlo życiowe tego problemu, wszystkie inne problemy praktyczne, które się z nim nierozerwalnie łączą w konkretnej sytuacji życiowej, wcale go nie obchodzą. Niech sobie ludzie z tą resztą, której on nie potrafi racjonnl-nię rozwiązać, radzą Jak chcą Jak sobie odwiecznie radzili, gdy Jeszcze nie było szkół wyższych ani naukowo wyszkolonych ekspertów. I wynik Jest ten, że choć mamy dziesiątki, ba. setki tysięcy inteligencji zawodowej, racjonalnie rozwiązującej te miliony fachowych problemów, które codziennie są Jej podsuwane, konkretno, codzienne życie wielkiej masy społeczeństwa polskiego nie kieruje się zastosowaniami wici*y naukowej. Pesymistycznie nastrojony obstawa or po