DSC04017

nycli) podzielono nu Niżu Pol/ildm utouownli- do wcześniejszych pr*fj J. 10, Mojsklego (.1. K. Mojskl 11)1(4; A, Mukowska, J. 10, Mojskl, J, chowaki, 1068; B, Gronkowsku, J. 10. Mo jaki, '/. Sarnacka, 1070) na po»l ułomy (piętra): kozienicki 1 krasnostawski,

Zrezygnowano tu z korelacji kolejnych warstw eoplejstoceńskich na Niżu Polskim z falami zmian klimatycznych, które znalazły swoje od»| bicie w osadach plejstoceńskich np. Holandii. Eoplejstoceńskle osady w Polsce są jeszcze zbyt mało poznane, aby korelacja taka miała donta-j teczne podstawy. Zastosowany podział mezoplejstocenu jest dyskusyjny! w przypadku zlodowacenia południowopolskiego (jedno zlodowacenie z ciepłym i długim interstadiałem, czy też dwa zlodowacenia przedzielo-; ne interglacjałem) oraz w przypadku pozycji interglacjału ferdynandow-j skiego, a także w przypadku niektórych mniejszych jednostek interglaJ cjalu mazowieckiego i młodszych warstw zlodowacenia środkowopolskie-. go. Zmiany w nazewnictwie dla Niżu Polskiego objęły również dolną; część zlodowacenia północnopolskiego, gdzie nazwy obce zastąpiono w miarę potrzeby i możliwości nazwami pochodzącymi z obszaru polskiej go. Zachowano w większości przypadków nazewnictwo stosowane przezl autorów niniejszego tomu, zwłaszcza dla zlodowacenia środkowopolskie^ go w obszarze Niżu Polskiego oraz w regionie świętokrzyskim. Parnię! tać jednak należy, że pojęcie np. „fazy” w młodszej części zlodowaceń nia środkowopolskiego nie jest równoznaczne z fazą w zlodowaceniu pół-; nocnopolskim. W większości przypadków ma ono rangę zapewne znacz-/ nie niższą. Uwaga ta dotyczy również faz zlodowacenia środkowopoł-j skiego na obszarze świętokrzyskim.

region Świętokrzyski

Pod pojęciem regionu świętokrzyskiego powszechnie jest rozumiany teren Gór Świętokrzyskich wraz z przylegającymi do niego obszarami wyżynnymi ograniczonymi od północnego zachodu doliną Pilicy, a od południowego wschodu doliną Wisły. Od strony północno-wschodniej region ten graniczy z Równiną Radomską, a od strony południowo-zachodniej przylega do Wyżyny Miechowskiej.

Z geologicznego punktu widzenia (J. Łyczewska, 1971), region świętokrzyski obejmuje trzon paleozoiczny Gór Świętokrzyskich oraz dobudowane do niego, częściowo nawet w postaci znacznych wyniosłości, utwory mezozoiczne i kenozoiczne. 'Jako osobna jednostka region ten wyodrębnił się w czasie trzeciorzędu i czwartorzędu. Pod względeni strukturalnym, poza wspomnianym trzonem paleozoicznym, obejmuje on również strefę obrzeżeń mezozoicznych oraz przylegającą do nich brzeż-J ną część niecki warszawskiej i lubelskiej oraz niecki nidziańskiej wraz z przykrywającymi ją od południowego wschodu osadami morza mma ceńskiego (fig. 3).

Pod względem geomorfologicznym (J. Ostrowski, 1964; S. Gilewskaj 1972; A. Kalniet, U. Karaszewska, 1972) w skład regionu świętokrzyskiego wchodzą dwie duże jednostki: Wyżyna Kielecko-Sandomierskdj i Niecka Nidziańska. Pierwsza z tych jednostek obejmuje: Góry Swię-s tokrzyskie, Wzgórza Opoczyńskie, Wzgórza Koneckie, Garb Gielniowskj, Nieckę Łopuszańską, Pasmo Przedborsko-Małogoskie, Przedgórze Iłżec-j