DSC04120

Wyróżnionym w regionie świętokrzyskim osadom maksymalnego njórnego) lUdiftłu zlodowaceniu południowopolskiego (,, zlodowacenia Sanu” wg S. /.. Różyckiego, fig. 34) odpowiadają zapewne utwory górnej fazy tsw. itfldlkłu semickiego na Wyżynie Lubelskie) (J. E. Mojski, l969b) orać dolne poziomy glin zwałowych występujących na Wyżynie l.ódikiej w obrębie rowu bełchatowskiego i zaliczonych tam również do eornego stadlału tego zlodowacenia (M. D. Baraniecka, Z. Sarnacka, 1971).

Młodsze) części zlodowacenia południowopolskiego odpowiadają muł-ki lessowe stwierdzone w protilach wiertniczych w Niecce Łopuszańskiej p'ig. 16). Należy ponadto liczyć się z możliwością znalezienia w północnej części regionu świętokrzyskiego jeszcze młodszych osadów glacige-ncznych zlodowacenia południowopolskiego. Jak dotychczas, stwierdzono je w północnej części Równiny Radomskiej, gdzie są reprezentowało przez piaski podglinowe oraz najmłodszy z trzech występujących tam poziomów glin zwałowych przykrytych osadami interglacjału mazowieckiego (I. Jurkiewiczowa, K. Mamakowa, E. Riihle, 1973).

Piaski te mogą reprezentować pomaksymalny interstadiał zlodowacenia południowopolskiego (L. Lindner, 1979) i odpowiadać interstadia-lowi luszawskiemu, najwyższa zaś glina byłaby odpowiednikiem stadia-łu kockiego na północnym przedpolu Wyżyny Lubelskiej (J. E. Mojski, l969b), w czasie którego lądolód zlodowacenia południowopolskiego najprawdopodobniej dotarł do północnego przedpola wyżyn środkowopol-skich.

Interglacjał mazowiecki

W regionie świętokrzyskim interglacjał mazowiecki zaznaczył się nie tylko procesami wietrzeniowo-denudacyjnymi i krasowymi, czy też ero-zyjno-akumulacyjną działalnością rzeczną typową dla okresów między-lodowcowych, ale również osadzeniem serii organogenicznych, zachowanych zarówno na wysoczyznach, gdzie spoczywają na glinach zwałowych zlodowacenia południowopolskiego, jak też w dolinach, gdzie tworzą wkładki w obrębie serii aluwialnych wypełniających głębokie' wcięcia erozyjne.

Na obszarze Gór Świętokrzyskich śladem ówczesnych procesów interglacjalnych jest, obok znacznego zniszczenia osadów zlodowacenia południowopolskiego, system dolin rzecznych, których dna w stosunku do współczesnej powierzchni terenu leżą na głębokości 20—40 m (fig. 17, 19, 35, 39). W wyższych odcinkach dolin interglacjalne wcięcia erozyjne są znacznie płytsze i z reguły nie przekraczają kilkumetrowej głębokości (fig. 44, 45). Wszystkie te doliny w pooptymalnej części interglacjału zapełniły aluwia piaszczysto-żwirowe i mułki przechodzące ku górze w utwory zastoiskowe, fluwioglacjalne lub ekstraglacjalne zlodowacenia środkowopolskiego (E. Riihle, 1952f; M. Hakenberg, L. Lindner, 1971; L. Lindner, 1971b, 1977i, 1979; L. Lindner, J. J. Braun, 1974; L. Lindner, W. R. Kowalski, 1974; J. Giżejewski, L. Lindner, 1977; J. Byczewska, 1971, 1972; P. Filonowicz, 1972). Dna dolin interglacjału mazowieckiego z reguły są wcięte w osady lodowcowe lub zastoiskowe zlodowacenia południowopolskiego, a miejscami sięgają nawet serii aluwialnych interglacjału kromerskiego lub podłoża czwartorzędu.